img
Karlı dağlık bir havzada günlük ve aylık akım değerlerinin SWAT modeliyle değerlendirilmesi: Bitlis Çayı havzası örneği       
Yazarlar
Doç. Dr. Emrah YALÇIN Doç. Dr. Emrah YALÇIN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Özet
Bu çalışmada, yerel meteoroloji istasyonlarının günlük meteorolojik ölçümleri ile kaba ölçeklitopoğrafya, arazi örtüsü ve toprak verileri kullanılarak oluşturulan bir SWAT modelinin, karlı dağlık birhavzada günlük ve aylık akım değerlerini simülasyon ve tahmin performansı Bitlis Çayı örneğindedeğerlendirilmiştir. Fırat-Dicle havzasında yer alan Bitlis Çayı’nın Baykan akım gözlem istasyonuyerindeki akım değerlerini simüle edebilmek için geliştirilen SWAT modeli, Baykan istasyonunun ölçümverileri kullanılarak günlük ve aylık akım simülasyonları için ayrı ayrı kalibre edilip doğrulanmıştır. Hemkalibrasyon hem de doğrulama periyodunda günlük akım değerleri için iyi, aylık akım değerleri için iseçok iyi olarak nitelendirilebilecek simülasyon istatistikleri elde edilmiştir. Geliştirilen modelin, akımölçümleri olmadan sadece meteorolojik veriler kullanılarak günlük ve aylık akımları ne derece doğrutahmin edilebileceği incelendiğinde ise modelin hem istatistiksel değerlendirme indeksleri hem de akımsüreklilikilişkileri bağlamında tatmin edici tahmin performansları sunabildiği görülmüştür. Günlük akımtahminleri ile ölçüm verileri arasında yıllık maksimum zaman serileri bağlamında güçlü bir korelasyonelde edilememiş olsa da bu durumun hesaplanan tekerrürlü taşkın debileri bağlamında belirgin farklaryaratmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, geliştirilen SWAT modelinin, gelecek on yıllarda BitlisÇayı’nın akım rejiminde meydana gelebilecek olası değişimlerin günlük ve aylık bazda incelenebilmesineolanak sağlayabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi
Dergi ISSN 2149-3367
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 08-2020
Cilt No 20
Sayı 4
Sayfalar 651 / 671
Doi Numarası 10.35414/akufemubid.710126
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/pub/akufemubid/issue/56836/710126