Yazarlar |
M. Büşra Balcıoğlu
|
Dr. Öğr. Üyesi Dilek KUZAY AKSOY
Türkiye |
Görkem Tutal Gürsoy
Türkiye |
Esra Oğuz Fırat
|
Elvan Evrim Tuna
Türkiye |
Niyazi Acer
Türkiye |
Özet |
Amaç: Bu çalışmanın amacı, nöbetli çalışan erkeklerde beyin kökenli nö- rotrofik faktör [brain-derived neurotrophic factor (BDNF)], glial hücre dizisinden kaynaklanan nörotrofik faktör [glial cell line-derived neurotrophic factor (GDNF)] ve nörotrofin-3 (NT-3) düzeylerinin ve beyin hacimlerinin incelenmesidir.Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya en az 1 yıldır nöbetli çalışan 49 erkek dâhil edilmiştir. Uyku kalitesini de ğerlendirmek amac ıyla Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), bilişsel performansi değerlendirmek için Montreal Bilişsel Değerlendirme [Montreal Cognitive Assessment (MoCA)] ve iz sürme testi [trail making test (TMT)], anksiyete düzeyini de ğerlendirmek için Beck Anksiyete Ölçe ği (BAÖ) uygulanmıştır. Sonrasında plazmada BDNF, GDNF ve NT-3 düzeyleri incelen- miştir. Beyin hacim ölçümü yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamız sonuçlarına göre vardiyali çalişanlarin PUKİ sonuçları 5’in üzerinde olduğu için “kötü uyku kali- tesine” sahip oldu ğu tespit edilmi ştir. BAÖ sonuçlar ına göre %85’inin anksiye- teye sahip oldukları görülmüştür. İlkokul-ortaokul mezunu vardiyalı çalışanların MoCA değerinin daha düşük, TMT-A ve TMT-B testi puanlar ının ise daha yük- sek olduğu görülmüştür (p<0,05). Alt ı yıl ve daha fazla vardiyal ı çalışanların BDNF ve NT-3 düzeylerinin önemli düzeyde azaldığı belirlenmiştir (p<0,05). Ko- relasyon analizi sonuçlarına göre ileri yaştaki vardiyalı çalışanlarda beynin sol lo- bundaki prefrontal korteks, dorsolateral prefrontal korteks ve serebral korteksin daha küçük oldu ğu görülmüştür (p<0,05). Sonuç: Vardiyalı çalışma sisteminin uyku bozukluğu ve anksiyeteye neden oldu ğu tespit edilmi ştir. Altı yıl ve daha fazla vardiyalı çalışanlarda BDNF ve NT-3 düzeylerinde azalma olduğu belirlen- miştir. İleri yaş vardiyalı çalışanlarda öğrenme ve bellek ile ilişkili bazı beyin böl- gelerinin daha küçük hacimlerde olduğu tespit edilmiştir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | SCOPUS dergilerinde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Turkiye Klinikleri |
Dergi ISSN | 1300-0292 |
Dergi Tarandığı Indeksler | ebsco |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2023 |
Cilt No | 43 |
Doi Numarası | 10.5336/medsci.2022-94617 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.5336/medsci.2022-94617 |