| Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Caner KARARTI
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Arş. Gör. Fatih ÖZYURT
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
İsmail Özsoy
Selçuk Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Amaç: Bu çalışmanın amacı birincil olarak COVID-19 döneminde fiziksel inaktivite ile ilişkili olası faktörleri araştırmaktır. İkincil olarak ise sokağa çıkma yasağını takiben fiziksel aktivite (FA) seviyesinin kişisel bildirimli psikolojik bulgulara etkisinin araştırılmasıdır. Gereç ve Yöntem: Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Kliniğinde kesitsel bir çalışma yapıldı. 18-65 yaşları arasında toplam 105 sağlıklı katılımcı dâhil edildi. Klinik ve demografik veriler kaydedildikten sonra katılımcılar, pandemi öncesi ve pandemi dönemi için toplam Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) puanlarına göre üç gruba ayrıldılar: Grup 1: yüksek FA (≥3000 MET dk/hafta), Grup 2: orta FA (600≤MET<3000 dk/hafta) ve Grup 3: düşük FA (<600 MET dk/hafta). Katılımcıların pandemi öncesi ve sonrası depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini değerlendirmek için Depresyon, Kaygı ve Stres Ölçeği (DASS-21) kullanıldı. COVID-19 döneminde FA ile ilişkili olası faktörlerin belirlenmesinde klinik ve demografik veriler değişken olarak kullanılırken, FA seviyeleri ve psikolojik problemlerin ilişkisinde IPAQ ve DASS-21 skorlarının zaman içindeki değişimi ölçüt alındı. Bulgular: ANCOVA, sırasıyla depresyon, anksiyete ve stres ile ilgili olarak anlamlı bir grup*dönem etkileşim etkisi ortaya çıkardı. Katılımcıların depresyon, kaygı ve stres düzeyleri iki dönem arasında anlamlı farklılık gösterdi [sırasıyla (p<.001; η2 p=.175); (p=.033; η2 p=.064); (p=<.001; η2 p=.132)]. Sonuçlar, her iki dönem açısından düşük FA ile duygusal durumun kötüleşmesi arasında açık bir ilişki olduğunu gösterdi. İki değişkenli analizde, kadın cinsiyet, yüksek ortalama uyku süresi (≥9.2 saat), sigara içmek, daha yüksek depresyon (≥7.3), anksiyete (≥4.9) ve stres (≥9.2) seviyeleri, pandemi dönemindeki düşük FA ile ilişkili bulundu (p=<.001-.049). Sonuç: Bu çalışmada, azalmış FA ile duygusal durumun kötüleşmesi arasında açık bir ilişki olduğu saptandı. Belirlenen bu ilişkisel faktörleri göz önünde bulundurmak ve bireylerin farkındalığını artırmak önemli görülmektedir |
| Anahtar Kelimeler |
| Anksiyete,COVID-19,depresyon,fiziksel inaktivite,stres |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi |
| Dergi ISSN | 2528-9918 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | İngilizce |
| Basım Tarihi | 08-2023 |
| Cilt No | 10 |
| Sayı | 2 |
| Sayfalar | 469 / 483 |
| Doi Numarası | 10.21020/husbfd.1088705 |
| Atıf Sayıları |
