Yazarlar |
Prof. Dr. Ahmet DOĞAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
XVIII. yüzyıl, Osmanlı Devleti'nin kendine özgü dinamiklerinden uzaklaştığı ve yaşadığı toprak kayıplarıyla Batı karşısındaki üstünlüğünü kaybetmeye başladığı, sosyal ve kültürel alanda pek çok değişimin yaşandığı bir dönemdir. Bu yüzyılın sanat ve edebiyatında da -önceki yüzyıldaki seyrini değiştirecek ölçüde olmasa da- bazı farklılıkların, yeniliklerin varlığına şahit oluruz. Şair sayısında önceki asırlara nazaran büyük bir artış gözlenen ve bu bağlamda "şair ve şiir asrı" olarak zikredilen on sekizinci yüzyılda, sosyal yapıdaki sıkıntıların da etkisiyle şairlerin bir kısmının hikmet vadisinde yürümeyi tercih ettikleri görülür. Hikmet vadisinde yürüyerek şiirlerinin kahir ekseriyetini hikemi bir üslup ile söylemeyi tercih eden şairlerden biri de Safî Mustafa'dır. Tezkirelerde ismi zikredilmeyen ve dolayısıyla hayatı hakkında herhangi bir bilgi bulunmayan Safî'nin, asıl isminin Mustafa olduğunu da bizzat kendisinden öğrenmekteyiz. Şairin, Milli Kütüphane'de "Eş'âr" adı altında kayıtlı olan divanındaki iki ayrı tarihten hareketle, on yedinci yüzyılın sonu ile on sekizinci yüzyılın başlarında hayatta olduğu anlaşılmaktadır. Safî'nin, baştan ve ortalardan bazı yapraklarının kopuk olduğu, mevcut hâliyle 100 yaprak olan divanında -teknik olarak kusurlu olmakla birlikte- çok sayıda rubaiye yer verdiği ve bunları, sayısının fazlalığı sebebiyle tıpkı gazellerde olduğu gibi kafiye sonundaki harflere göre sıraladığı görülür. Büyük bir bölümü vezin itibarıyla problemli olsa da yazdığı çok sayıda rubai ile Safî'yi, bu formun önde gelen şairleri arasında değerlendirmek mümkündür |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Turkish Studies |
Dergi ISSN | 1308-2140 |
Dergi Tarandığı Indeksler | EBSCO, DOAJ, ICAAP, Scientific Commons, MLA, ASOS, AMIR (Access to Mideast and Islamic Resources), Journal Directory, DJS (DayangJournal System), ULAKBİM. |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 03-2015 |
Cilt No | 10 |
Sayı | 4 |
Sayfalar | 443 / 464 |
Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.7993 |
Makale Linki | http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=7993 |
Atıf Sayıları | |
TRDizin | 2 |
Google Scholar | 8 |