Yazarlar (1) |
![]() Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Bireyin sosyalleşme serüveninde önemli bir paydaya sahip olan eğitimle, özelde okullarda toplumsal düzen istenilen doğrultuda yenilenerek, egemen siyasi kabuller, gelecek kuşaklara iletilmek istenmektedir. Bu teleolojiyi gerçekleştirmede ise öğretim programlarının görünür yüzü olan ders kitaplarından özellikle yararlanılmaktadır. Bu araştırmada temel kaynak olan yurttaşlık bilgisi ders kitaplarıyla temelde hedeflenenin, iyi birey (yurttaş ya da vatandaş) yetiştirmek olduğu bilinmektedir. Ancak söz konusu “iyi” kavramıyla kabul edilen tutum, davranış ve değerlerin ders kitaplarından hareketle öğrencilere nasıl aktarıldığının belirlenmesi gerekmektedir. Araştırmada öncelikli amaç; iyi birey yetiştirmede temel işleve sahip olan yurttaşlık bilgisi ders kitaplarında, toplumsal cinsiyetin nasıl yansıdığının tespit edilmesidir. İkincil amaçsa, ders kitaplarından hareketle elde edilen verilerin, yazıldıkları dönemin koşulları göz önünde bulundurarak irdelemektir. Genel tarama modeliyle yürütülen bu çalışmaya ilişkin veriler belgesel tarama modeli kullanılarak oluşturulmuştur. Çalışmanın evreni amaçlı örneklem yöntemiyle seçilen, 1950-1960 yılları arasında yazılan yurttaşlık bilgisi ders kitaplarına dayanmaktadır. Araştırmanın amaçlarından hareketle ve doküman analizi yöntemiyle incelenen ders kitaplarında, toplumsal cinsiyete dair bulgularsa içerik analizi tekniğinden yararlanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, incelenen ders kitaplarındaki söylemlerin biyolojik cinsiyet (dişil/eril) ayrımının, toplumun özneye yüklediği roller bağlamında cinsiyetçi bir bakış açısıyla, kız ve erkek çocuklar için öğüt, öneri ve normlar şeklinde aktarıldığı sonucuna varılmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
Dergi Adı | Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi |
Dergi ISSN | 1300-0756 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 07-2025 |
Cilt No | 25 |
Sayı | 50 |
Sayfalar | 421 / 450 |
Doi Numarası | 10.18244/cttad.1631312 |
Makale Linki | https://doi.org/10.18244/cttad.1631312 |