| Bu çalışmada, Primula vulgaris'in (P. vulgaris subsp. vulgaris) sulu yaprak, çiçek ve kök ekstreleri kullanılarak gümüş nanopartiküllerin biyosentezi ve in vitro fitokimyasal bileşimi, antibakteriyel ve antioksidan aktiviteleri araştırılmıştır. Sentezlenen gümüş nanoparçacıklar (AgNP'ler), renk dönüşümü ve ultraviyole-görünür (UV-görünür) spektrofotometrisi ile doğrulandı. Koyu kahverengi rengin görünümü ve 440 nm'de bir UV absorpsiyon spektrum aralığı, sentezlenen gümüş nanoparçacıkları doğruladı. P. vulgaris’in yaprak ekstraktından sentezlenen gümüş nanopartiküldeki en fazla antimikrobiyal etki; S. aureus 25±1, S. epidermidis 20±1, P. aeruginosa 21±1, A. hydrophila 21±1, C. albicans 25±1, C. tropicalis 25±1, C. parapsilosis 22±1 ve C.glabrata 20±1 mm zon çapı ile belirlendi.P. vulgaris yaprak sulu ekstraktın en fazla antimikrobiyal etki; S. aureus 20±1, S. epidermidis 18±1, A.hydrophila 15±1, P. aeruginosa 12±2, C. albicans 18±1, C. glabrata 18±1, C.tropicalis15±2 ve C. parapsilosis 15±2 mm zon çapı ortaya konmuştur. Fitokimyasal taramaya göre P. vulgaris'in çiçek kısmında sentezlenen gümüş nanopartiküllerde flavonoidler, terpenoidler, protein ve karbonhidratların varlığı daha yüksek bulunmuştur. P. vulgaris kök ekstraktlarında saponinler tespit edilirken, yaprak ekstraktında tanen ve protein tespit edildi. P. vulgaris yaprak ekstraktından sentezlenen gümüş nanopartiküllerin antimikrobiyal aktivitesinin, P. vulgaris yaprak sulu ekstraktının antimikrobiyal aktivitesinden daha aktif olduğu bulundu. Çiçek, gümüş nanopartikülün en yüksek toplam fenolik ekstrakt içeriğine (29.08±0 mg GAE/g DW) sahipken, yaprak ve kök, sırasıyla 9.06±0.5 ve 8.64±3.3 mg GAE/g DW ile en düşük toplam fenolik içeriğe sahipti. Bitki sulu ekstraktları arasında en yüksek toplam fenolik ekstrakt içeriği çiçekte bulunurken (25.10±0.2 mg GAE/g DW), yaprak ve kök en düşük (sırasıyla 8.28±0.5 ve 5.20±0.0 mg GAE/g DW) bulundu. DPPH (1,1-Difenil-2- pikrilhidrazil) tahlili, serbest radikal süpürme aktivitesini değerlendirmek için kullanıldı. P. vulgaris çiçek özütü kullanılarak biyosentezlenen AgNP'lerin antioksidan aktivitesi %90,6 iken, P.vulgaris çiçek sulu özütleri %86.3'tür. Buradan P. vulgaris çiçek ekstresi kullanılarak sentezlenen gümüş nanopartiküllerin farmakolojik olarak faydalı ilaçların hazırlanmasında faydalı olduğu sonucuna varılabilir. |
Prof. Dr. Harun ÇİFTÇİ
