img
img
Sıhhiye Müfettişlerinden Doktor Tevfik Rüştü'nün (Aras) ''Isıtma (Sıtma)'' Adlı Eserinin Değerlendirilmesi   
Yazarlar (2)
Ahmet Nizamoğlu
Türkiye
Dr. Öğr. Üyesi İlker TÜRKMEN Dr. Öğr. Üyesi İlker TÜRKMEN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
II. Meşrutiyet Dönemi’nde sağlık politikalarına artan ilgi, sıtma gibi halk sağlığını tehdit eden hastal ıklarla mücadelede devletin daha sistemli adımlar atmasını sağlamıştır. Bu dönemde Osmanlı yönetimi, sıtmanın ta- rımsal üretim ve nüfus üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla çe- şitli yasal ve idari düzenlemeler gerçekle ştirmiştir. Doktorlar ve ayd ınlar sıtma başta olmak üzere birçok hastalık hakkında halkın bilinçlendirilmesi için eserler kaleme almıştır. Bu makalede, II. Meşrutiyet Dönemi’nde sıtma mücadelesinde önemli bir kaynak olan Dr. Tevfik Rü ştü’nün 1914 tarihli Isıtma (Sıtma) adlı eserini değerlendirilmektedir. Tevfik Rüştü, sıtmayı Os- manlı coğrafyasının en yaygın ve tehlikeli hastalıklardan biri olarak tanım- lamakta ve özellikle k ırsal kesimdeki etkilerini vurgulamaktad ır. Eserde sıtmanın nedenleri, sivrisineklerin hastal ığı nasıl yaydığı konularına deği- nilerek, hastalıktan korunma ve tedavi yöntemlerine dair detayl ı bilgilere yer verilmiştir. Ayrıca kinin kullan ımının hastalıkla mücadeledeki rolüne ve devletin sıtma ile mücadelede aldığı önlemlere yer verilmiştir. Osmanlı sağlık politikalarının bir parças ı olarak, bataklıkların kurutulması, sivrisi- neklerin yok edilmesi, kininin ücretsiz da ğıtımı gibi önlemler de ğerlendi- rilmiştir. Makale, sıtmanın Osmanlı coğrafyasında ekonomik ve demografik etkilerini analiz etmekte ve Osmanlı sağlık yönetiminin hastalıkla mücade- lesine ışık tutmaktadır. Sıtma adlı eser, Osmanlı sağlık politikalarının dö- nemin modern sağlık bilgileriyle nasıl şekillendiğini göstermesi bakımından önemli bir kaynak olarak değerlendirilmektedir. Sonuç olarak II. Meşrutiyet Dönemi, Osmanlı Devleti’nde halk sağlığı anlayışının geliştiği, sıtma gibi bulaşıcı hastalıklarla mücadelede devletin daha aktif bir rol üstlendi ği bir dönem olmuştur. Tevfik Rü ştü’nün eseri, dönemin s ıtmaya bakışını anla- mak açısından önemli bir kaynak niteliğindedir. Söz konusu eser genel ola- rak tıp tarihi özel olarak ise halk sağlığı tarihini yakından ilgilendirmektedir. Bu bağlamda eserin kaleme alındığı dönem ve müellifi özelinde eser daha da dikkat çekmektedir. Çal ışmada nitel ara ştırma metotlarından doküman analizi kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale
Dergi Adı Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi
Dergi ISSN 1303-4332
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 06-2025
Cilt No 33
Sayı 2
Sayfalar 76 / 85
Doi Numarası 10.5336/mdethic.2025-109973
Makale Linki https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-sihhiye-mufettislerinden-doktor-tevfik-rustunun-aras-isitma-sitma-adli-eserinin-degerlendirilmesi-112128.html