| Yazarlar (2) |
Arş. Gör. Merve BAŞGÜL YILAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
|
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Kırşehir’de bulunan çifte planlı tarihî Üç Ayak Kilisesi, Orta-Bizans mimarisinin nadir bir örneğidir. Bu kilisede gizli tuğla tekniği ve çift katmanlı kireç harcı uygulaması içeren yapıya özgü duvar yapım teknikleri bulunmaktadır. Bu çalışmada, Üç Ayak Kilisesi'nin öneminin açığa çıkartılması ve malzemelerinin karakterizasyonu yoluyla yapının gelecek nesiller için korunmasının kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Çalışmada ilk olarak, 11. yüzyılda inşa edilen yapının mimari özellikleri ele alınmıştır. Mimari araştırma yapılarak yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan, korunması gereken ve önemli bir kültürel miras eseri olan Bizans anıtsal yapısının ayırt edici özellikleri kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmada, yapının dikkat çekici özelliklerinin yanı sıra, yapıdaki değişiklikler, malzeme, yapım tekniği ve benzer plan tipolojisine sahip yapıların karşılaştırılması gibi konular ele alınmış, bu özellikler yapı üzerinde yapılan çalışmaların derlenmesi ve yerinde yapılan gözlemlerden elde edilen veriler ile açıklanmıştır. Sonrasında, mimari araştırmanın yanı sıra kiliseye ait harç ve tuğla özelliklerini keşfetmek için mekanik ve kimyasal analizler kullanılmıştır. Harçlar ortalama 3.6 MPa basınç dayanımı gösterirken hidrolik olma potansiyelini de kısıtlamaktadır. Tuğlaların ortalama 9.8 MPa olan basınç dayanımı değeri literatürdeki Bizans tuğla çalışmalarıyla uyumludur. XRD ile tuğlaların pişirme aralığı 850-900°C olarak belirlenmiştir. SEM-EDS ile heterojen yapıyı teyit eden camsı fazların olmadığı doğrulanmıştır. Bulgular, özellikle restorasyon çalışmalarında malzeme seçimi için rehberlik sağlamaktadır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Brick Masonry | Byzantine Architecture | Endangered Heritage | Material Characterization | Twin Church | Üç Ayak Church |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | ESCI dergilerinde yayınlanan tam makale |
| Dergi Adı | Art-Sanat |
| Dergi ISSN | 2148-3582 Wos Dergi Scopus Dergi |
| Dergi Tarandığı Indeksler | ESCI |
| Makale Dili | İngilizce |
| Basım Tarihi | 01-2025 |
| Cilt No | 23 |
| Sayı | 23 |
| Sayfalar | 79 / 101 |
| Doi Numarası | 10.26650/artsanat.2025.23.0005 |
| Makale Linki | https://doi.org/10.26650/artsanat.2025.23.0005 |