Yazarlar |
Prof. Dr. Bengül BOLAT
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Osman Furkan Aslan
|
Özet |
Osmanlı Devleti’nde Müslüman halkın Lale Devri’nde kullanmaya başladığı matbaa, 19. yüzyıla gelindiğinde yaygın olarak kullanılan bir icat hâline gelmiştir. Buna paralel olarak Osmanlı Devleti’nde matbuat sayısında ciddi anlamda artış meydana gelmiştir. Ülkede matbuatın yaygınlaşması hâlinde zararlı, art niyetli, olumsuz, gerçek dışı yayınların ortaya çıkması kaçınılmaz olmuş ve devlet için kontrolün gerekli olduğu düşüncesini doğurmuştur. Çünkü yönetimin düşüncesine göre, devlete karşı olumsuz yayınlar ve İslam’a saldırı içeren yayınlar gibi birçok yayın halkın kafasını karıştırma durumu arz etmekteydi. 19. Yüzyılda bu yayınlar Osmanlı’nın yalnızca Anadolu topraklarında değil Mısır’da da yayımlanmıştır. Osmanlı Devleti’nin imtiyazlı bir eyaleti olan Mısır’da da ayrılıkçı kimselerin bu tarz muzır neşriyatı çokça yayınladığı görülmektedir. Bu konuda devletçe sansür yoluna gidilmiş gerekli görüldüğü durumlarda daha ciddi tedbirler de alınmıştır. Bu doğrultuda devlet, basın ve yayın sürecini denetlemek adına hukuksal ve kurumsal dayanaklar oluşturmuştur. Oluşturulan bu yasal zemin ve kurumlar yeni problemler ortaya çıktıkça zaman içerisinde sürekli yenilenmiştir. Muzır yayın yapanlar farklı yöntemlerle bu yayınlarını devletin tüm tedbirlere rağmen ülkeye sokma çabası içerisinde olmuşlardır. Devlet ortaya çıkan bu yayınları imha etme durumunda kalmıştır. Bu yöntemlerden bir tanesi de yayınları yakarak ortadan kaldırma girişimi olmuştur. Bu çalışma Mısır’da dönem içerisinde yayınlanan muzır yayınların içeriğini ve devletin genel olarak ülke içinde yayımlanan muzır yayınlara karşı aldığı tedbirleri incelemektedir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | MLA dergilerinde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | karam |
Dergi ISSN | 2536-5126 |
Dergi Tarandığı Indeksler | Acarindex, Araştırmax, ASOS, CEEOL, Index Copernicus, Index Islamicus, International Medieval Bibliography, İSAM Türk Tarih, Edebiyat, Kültür ve SanatMakaleleri Veritabanı, J-Gate, MLA International Bibliography, CiteFactor, SerialsSolutions, Ulrich’s periodicals directory, CNKI, InfoBase, MIAR, İdealOnline, SOBİAD |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 12-2020 |
Sayı | 68 |
Sayfalar | 943 / 959 |
Doi Numarası | 10.12787/KARAM1637 |
Atıf Sayıları | |
TRDizin | 2 |
Google Scholar | 1 |