Yazarlar (1) |
![]() Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
1940’lı yıllardan sonra bilginin teknolojiyle işlenmesi çalışmalarında yaşanan gelişmelerde; daimî insan müdahalesine gerek kalmaksızın üreten ve karar alabilen otomatlar yaşamın birçok alanına dahil oldular. Sibernetik ve bilişim bilimlerinin başı çektiği çalışmalar zamanla sosyal bilimlerde de etkili oldu. Ekonomiyle ilgili üretim modellerinden düşünce sistemlerine, sosyal teorilere kadar birçok disiplini etkileyen karmaşık sistemleri yönetme ereğindeki otomasyon düşüncesi, bilişim çağını bilgi-makine ekseninde şekillendirdiği gibi günümüz yapay zekâ sistemlerinin de temelini oluşturmuştur. Sibernetik bilimci Norbert Weiner, otomasyonla geleneksel toplum yapısının değişeceğini ve bu yapının diğer toplum modellerinden daha çok iletişim ve etkileşim içinde olacağını ve ihtiyaçlarının geleneksel toplum yapılarından farklı olacağını öngörür. Yeni toplum yapısına ikinci dereceden sibernetik toplum yapısı adını verir. Weiner’e göre bu sibernetik toplumun ihtiyacı, etik ilkelerle tasarlanmış bir sistemdir. İnsan için hayati olan bu etik sistem birtakım ilkelerden oluşmak zorundadır. Sibernetik toplumda otomasyon insan yaşamı ve değer alanlarını hiç olmadığı kadar tehdit etmektedir. Çalışmada Wiener’ın karmaşık sibernetik toplum anlayışına ve meydana getirdiği bilişim toplumunun etik ihtiyaçlarına değinilmektedir. Ayrıca, günümüz bilişim toplumunun akıllı araçları yapay zekâ, softbot, robot gibi teknolojilerin ürettiği etik sorunlar ve çözüm arayışları ele alınmaktadır. Genel olarak çalışma bilişim devrimiyle oluşan ikinci dereceden sibernetik toplum yapısını ve bu yapının oluşturduğu bilişim toplumu ve etik tartışmalar hakkında genel çerçeve sunmayı amaçlamaktadır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi |
Dergi ISSN | 1308-9633 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 12-2024 |
Cilt No | 16 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 1213 / 1225 |
Doi Numarası | 10.26791/sarkiat.1553434 |
Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/sarkiat/issue/87817/1553434 |