Yazarlar (1) |
![]() Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Amaç: Bu çalışmada temriye hastalığının tarihî seyri ele alınacaktır. Bu, tarihsel tıp metinlerinden hareketle ve halk hekimliği uygulamalarıyla ortaya konulacaktır. Çalışmanın amacı, bu hastalıkla ilgili terminolojinin Türk dili açısından zenginliğini ortaya koymaktır. Araştırmada yalnızca terminolojiye odaklanılmamış, hastalığın tedavisinde kullanılan sağaltma yöntemlerinin üzerinde de durulmuştur. Böylece söz konusu hastalıkla ilgili ritüellerin sistematik biçimde ortaya konulması da amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada, tarihsel tıp metinlerinde hastalığın nasıl tanımlandığı ve hastalığı iyileştirmede başvurulan yöntemlere odaklanılmıştır. Hastalığın seyri ile ilgili veriler, literatür taraması yöntemiyle ortaya konulmuştur. Konuyla ilgili tarihi tıp metinlerinden, halk hekimliği ile ilgili müstakil çalışmalardan ve lisansüstü tezlerden derlenen malzeme, bilimsel yöntem izlenerek tasnif edilmiştir. Veriler, güncel literatürün ışığında değerlendirilerek bulgulara ulaşılmıştır. Bu çalışma, 12.04.2024-20.07.2024 tarihleri arasında hazırlanmıştır. Bulgular: Deride kabarcıklar şeklinde beliren temriye hastalığı hem terminolojide yer alan çeşitli adlandırmalarla hem de tedavi usulleriyle dikkat çeken bir hastalıktır. Bu aşamada hastalık, “temriye kavramı”, “tarihî tıp metinlerinde temriye tedavisi ve tedavide kullanılan yöntemler”, “halk hekimliği ve ocak kavramı”, “halk hekimliğinde temriye tedavisi ve tedavide kullanılan yöntemler” başlıkları altında ele alınmıştır. Hastalığın epey yaygın olduğu, geçmişten beri bilindiği gözlenmiştir. Hastalığın tedavisinde geleneksel yöntemlerin yüz yıllardır sürdürülmesi, tedavide inanmanın ne denli etkili olduğunu göstermesi bakımdan önemlidir. Sonuç: Çalışma neticesinde bu hastalık için elli beş farklı adlandırmanın yapıldığı tespit edilmiştir. Bu sonuç Türkçenin kelime türetmedeki zenginliğini ve söz varlığı çeşitliliğini göstermesi bakımından önemlidir. Tarihsel tıp metinlerinden günümüz halk hekimliğine uzanan bu uzun çizgide tedavi usul ve yöntemlerinde benzer uygulamaların yapıldığı belirlenmiştir. Hatta bazı ritüellerin günümüzde bile kullanılıyor olması bu anlamda şaşırtıcıdır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi |
Dergi ISSN | 1309-8004 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 09-2024 |
Cilt No | 14 |
Sayı | 3 |
Sayfalar | 498 / 510 |
Makale Linki | https://doi.org/10.31020/mutftd.1520671 |