img
img
Taberî’nin Câmi‘u’l-Beyân’ında Dirâyet Olgusu ve Disiplinlerarasılık     
Yazarlar (1)
Doç. Dr. İsa KANİK Doç. Dr. İsa KANİK
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Kur‟ânî düşüncede ilim ve din bir bütündür. Kaynaklarının ortak olması, ilim ve dinin birbiriyle çe- lişmediğini göstermektedir. Kur‟ân, temel maksat olmamakla birlikte diğer disiplin ve ilim dallarından da bahsetmektedir. Tefsir ilmi; konuları, gayesi ve meşguliyet alanına bakıldığında diğer ilmî disiplin- lerle mutlak bir yapısal ilişki içerisindedir. Müfessirler, Kur‟ân âyetlerini anlama ve açıklama sürecin- de şer‟î ilimler yanında tabiî ilimlerden de istifade etmektedirler. Nakledilen rivayetler yanında farklı akademik disiplinlerden de istifade edilmesi Kur‟ân tefsirinde bir tür dirâyet yaklaşımıdır. Fakat bu noktada bilim olgusunun, kesin sonuca varılmış mutlak doğrular olmadığı göz önünde bulundurulma- lıdır. Bu araştırmada çok yönlü bir İslam âlimi olan Taberî‟nin (ö. 310/923), Câmi„u‟l-beyân adlı tefsi- rindeki dirâyet olgusu ve disiplinlerarası yaklaşımı konu edinilmektedir. Kur‟ân‟ın anlaşılması süre- cinde dirâyet yaklaşımı ve disiplinlerarasılık unsurlarının Taberî ve meşhur tefsiri bağlamında önemli olduğuna inanılmaktadır. Rivayet ağırlıklı tefsirlerin temel kaynaklarından biri olan mezkûr eserin verisel analiziyle, Kur‟ân‟ın anlaşılmasında disiplinlerarasılığın yeri ve önemi hakkında bilimsel ve akademik bir paradigma oluşturulması hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda Taberî tefsirinin disiplenlerarasılığının genelgeçer ve sistemli bir düşünce oluşturup oluşturmayacağı araştırılmaktadır. Dirâyet olgusu ve bilhassa disiplinlerarasılık konusunun çerçevesi Taberî tefsiriyle sınırlandırılmakta- dır. Mezkûr konular; literatür taraması, analiz, sentez ve mukayese gibi yöntemlerle ele alınmaktadır. Hakeza örneklem yöntemiyle tefsir açısından dikkat çekici bulgulara ulaşılmıştır. Taberî‟nin; âyetleri tefsir ederken, yaşadığı dönemin bilimsel ve kültürel özellikleri çerçevesinde akıl(re‟y/dirâyet), duyu, haber ve bazı dinî ve fennî ilimlerden istifade ettiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Tefsir Araştırmaları Dergisi
Dergi ISSN 2587-0882
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 10-2024
Sayı 2
Sayfalar 575 / 597
Doi Numarası 10.31121/tader.1513909
Makale Linki http://dx.doi.org/10.31121/tader.1513909
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Taberî’nin Câmi‘u’l-Beyân’ında Dirâyet Olgusu ve Disiplinlerarasılık

Paylaş