img
Farklı kronik hastalığı olan bireylerin öz-etkililik düzeylerinin karşılaştırılması     
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin CEYHAN Dr. Öğr. Üyesi Yasemin CEYHAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Prof. Dr. Ayla ÜNSAL Prof. Dr. Ayla ÜNSAL
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Özet
Giriş: Kronik hastalıklar bireylerin Öz-Etkililik (ÖE) düzeylerini etkilemektedir. Öz-Etkililik ise bireyin hastalığı ile başa çıkabilmesi içinkendisine olan inancıdır. Amaç: Araştırma, farklı kronik hastalığı olan bireylerin öz-etkililik düzeylerini karşılaştırmak amacıyla tanımlayıcıolarak yapılmıştır. Yöntem: Örneklemi; Kronik Kalp Yetmezliği (KKY), Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), Diabetes Mellitus(DM), artrit ve Kronik Böbrek Yetmezliği (KBY) tanısı alan hastalardan 40’ar olmak üzere toplamda 200 birey oluşturmuştur. Veriler; HastaTanıtım Formu ve Kronik Hastalıklarda Öz-Etkililik Ölçeği (KHÖÖ) ile toplanmış ve sayı, yüzde ortanca analizleri ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Bireylerin %59.5’i 45-64 yaş aralığında, %75’i kadın, %71’i 1 -10 yıldır tanı almış ve %65.5’inin ek hastalığı mevcuttur. Sözüedilen kronik hastalıklardan kronik obstrüktif akciğer hastalığı başta olmak üzere çalışmadaki beş kronik hastalığa sahip bireylerin hepsininöz-etkililik algısı düşük bulunmuştur. Bireylerin hastalıkları ile ölçek alt boyutları incelendiğinde; toplamda 10 alt boyutu olan ölçeğin bir,iki ve yedinci alt boyutları hariç diğerleri arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Çalışmada farklı kronik hastalıklardaki bazı değişkenlerin deöz-etkililik algısını etkilediği bulunmuştur. Sonuç: Çalışma sonucunda ölçek alt boyutlarının genelinde kronik obstrüktif akciğer hastalığıolan bireylerin en düşük, artritli bireylerin ise en yüksek öz-etkililik puan ortalamasına sahip olduğu bulunmuştur. Ölçek alt boyutlarındandüzenli bir şekilde spor yapma en düşük, doktorla iletişim ise en yüksek puan ortalamasına sahip olan alt boyutlar olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi
Dergi ISSN 2149-0333
Dergi Tarandığı Indeksler ULAKBİM Türk Tıp Dizini, Türk Medline, Türkiye Atıf Dizini
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 10-2018
Cilt No 11
Sayı 4
Sayfalar 263 / 273
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 5
Google Scholar 11

Paylaş