img
Yozgat “Aydıncık” kalsedon-ametist oluşumlarının mineralojisi-petrografisi ve ekonomikliliğinin incelenmesi    
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi İlkay KAYDU AKBUDAK Dr. Öğr. Üyesi İlkay KAYDU AKBUDAK
Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Doç. Dr. Zeynel BAŞIBÜYÜK Doç. Dr. Zeynel BAŞIBÜYÜK
Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Meltem Gürbüz
Mersin Üniversitesi, Türkiye
Özet
İnceleme sahasında bulunan yarı değerli süstaşı oluşumları Yozgat ili Aydıncık ilçesi batısı Keşlik mevkii veHacıilyas güneybatısı olmak üzere iki bölgede yüzeylemektedir. Her iki bölgedeki süstaşları altereandezitlerdeki fay zonunda gelişmiş breşler içerisindeki boşluk ve çatlaklarda oluşmuşlardır. Bu oluşumlarküçük boyutlara sahip olup ebatları birkaç milimetreden on santimetreye ulaşan çatlak dolgusu ya da çapıbirkaç santimetreden- kırk santimetreye ulaşan gözenek dolguları şeklindedir. Süstaşları açık mavi/beyazdan-koyu mavi-kahverengimsi kızıla kadar değişen tonlarda birbirine paralel 0.1 mm- santimetre kalınlığındabantlardan oluşmaktadır. Yer yer bu bantlı yapının merkez kesimlerinde iri kristalli kuvars mineralleri içerenkalsedonlar ve ametistlerden oluşmaktadır. Kalsedon oluşumları kriptokristalli ve makrokristalli olarakböbreğimsi - bantlı yapılı ve jeod şeklinde gözlenmektedir.Her iki bölgedeki kalsedon ve ametist oluşumlarının ev sahipliğini yapan breşik dokulu altere volkanik kayaç,altere andezitlerdir. Altere andezitler hipokristalin hipidiyomorf porfirik dokuya sahip olup, feno kristal olarakplajioklas+amfibol mineral parajenezinden oluşmaktadırlar. Kalsedon ve ametistlerden yapılan petrografikincelemelerde süstaşlarının ince-iri taneli kuvars mineralinden oluştuğu kenar zonlarda mikrokristalinmerkeze doğru makrokristalin bir dokuya sahip olduğu, mikroçatlaklarda yoğun demir oksitleşmeler içerdiğibelirlenmiştir. Aynı zamanda farklı renk ve kristal tane boyuna sahip kalsedon ve ametistlerden yapılan XRDçekimleri sonucuna göre de, bölgedeki süs taşlarının iri ve mikro kristalli kuvars mineralinden oluştuklarıgözlenmiştir.Bölgedeki kalsedon ve ametistlerin görünür rezervleri, boyutları, kalsedonlardaki açık maviden koyuparlament mavisine kadar değişen ve yer yer kızıl kahve renkler, ametistlerde açık mordan koyu mora kadardeğişen renk çeşitliliği ve iri kristtalli yapısı, bu kalsedon ve ametist oluşumlarının süstaşı olarak kullanılabilirolduklarını gösteren niteliklerdir. Bu oluşumların süstaşı olarak kullanılması, bölge ekonomisine önemlioranda katkı da sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi
Dergi ISSN 1309-8640
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 03-2018
Cilt No 9
Sayı 1
Sayfalar 313 / 324
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/pub/dumf/issue/36316/412581
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 3
Google Scholar 8

Paylaş