Yazarlar |
Kadir Sönmez
|
Prof. Dr. Yurdal DİKMENLİ
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Toplumsallaşma sürecinde bireylerde cinsiyet rolleri önemli olup, bu rollerin oluşmasında okulun ve ders kitaplarının önemi büyüktür. Okul, kültürel ve toplumsal değerlerin aktarıldığı ve tekrar üretildiği ana mekân olarak, toplumsal cinsiyet kimliklerinin de olgunlaştırıldığı bir kurum durumundadır. Toplumsal cinsiyet rollerinin, ilkokul düzeyinde okutulan ve içerik olarak hayatla iç içe olan Sosyal Bilgiler ve Hayat Bilgisi gibi iki önemli ders ve bu derslerde okutulan ders kitapları aracılığı ile yeni nesillere, doğru aktarımının sağlanması oldukça önemlidir. Çalışmanın amacı 2019-2020 eğitim öğretim yılında ilkokul dördüncü sınıfta Sosyal Bilgiler ders kitabının toplumsal cinsiyet açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda 4. sınıf sosyal bilgiler ders kitabındaki metin ve görsellerde; bireylerle özdeşleştirilen nesne ve renklerin, bireylere çizilen davranış kalıpları ve aile içi rollerin, bireylerin meslek seçimlerinin, bireylerin kişisel uğraşı ve eylemlerinin toplumsal cinsiyet açısından değişkenlik gösterme durumlarına; bireylerin toplumun cinsiyetlere bakış açısına göre etken veya edilgen olma durumlarına; dil içinde toplumsal cinsiyetin farklı değişkenlerine göre şekillenmiş olan kalıplaşmış ifadelerin yer alma durumlarına cevap aranmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışma boyunca taranan kaynaklardan elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışma sonunda inceleme kapsamında yer alan ders kitabındaki cinsiyet söylemlerinin kullanılış şekli ve toplumsal cinsiyet rollerinin sunuluşunun genel anlamda duyarlılıkla hazırlandığı fakat bu duyarlılık seviyesinin yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Diğer hakemli uluslarası dergilerde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Cumhuriyet International Journal of Education |
Dergi ISSN | 2147-1606 |
Dergi Tarandığı Indeksler | Education Full Text (H. W. Wilson) Database Covarage List |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 03-2021 |
Cilt No | 10 |
Sayı | 1 |
Sayfalar | 434 / 458 |
Doi Numarası | 10.30703/cije.732000 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.30703/cije.732000 |
Atıf Sayıları | |
TRDizin | 10 |
Google Scholar | 24 |