Yazarlar |
Alişan Duacı
|
Menduha Şahin
|
Prof. Dr. Ülken Tunga BABAOĞLU
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Amaç: Aşı kararsızı ebeveynlerle, sağlık çalışanlarının karşılaştığı ve bilgi almaya ihtiyaç duyduğu ilk birim aile sağlığı merkezleridir. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, ebeveynlerin doğru bilgiye ulaşmalarını sağlayarak aşı kararsızlığına karşı önemli bir rol oynayabilirler. Çalışmanın amacı Kırşehir ilinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde çalışanların aşı kararsızlığı veya reddi yaşayan ebeveynler ile karşılaşma durumlarının saptanması ve ilişkili faktörlerin belirlenmesiydi. Yöntem: Çalışma evrenini Kırşehir Merkez’de yer alan Aile Sağlığı Merkezlerinde görevli aile sağlığı elemanları oluşturdu (N=101). Tanımlayıcı tipte planlanan çalışmada kullanılan veri formu araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanmdı. Çalışmacıların aile sağlığı merkezlerine yaptıkları ziyaretlerle yüz yüze soru cevap tekniği uygulanarak veriler toplandı. Bulgular: Aile sağlığı merkezlerindeki çalışanlara geçen bir yılda aşı kararsızlığı/reddi ile karşılaşma oranı sorulduğunda %13.2’si (n=10) sıklıkla karşılaştığını, %28.9’u (n=22) en az bir defa karşılaştıklarını bildirdi. Çalışmaya katılanların %61.8’i (n=47), aşı reddi yaşayan ailelerin sosyoekonomik düzeyinin yüksek olduğunu belirtti. Katılımcıların aşı yaptırmayı reddeden bir ebeveyn ile görüştüklerinde, %98.7’si (n=75) aşıların gerekliliğini anlatacaklarını ve yaptırmaları için teşvik edeceklerini, %1.3’ü (n=1) bu karara saygı duyacağını belirti. Katılımcıların %84.1'i (n=64) aşı tereddütü/reddi olan ailenin verdiği bilgilerden sonra kararını değiştirdiğini ifade etti. Aşı kararsızlığı olan veya reddeden ailelerin katılımcılara beyan ettikleri en sık neden %71.1 (n=54) oranla “aşı içeriğindeki maddelere (cıva, tiyomersal vb.) ilişkin itirazlarda bulunmak” olarak tespit edildi. Sonuç: Aşı kararsızlığının belirli bir aşıya yönelik değil tüm aşılara ve aşılanma eylemine karşı olduğu tespit edildi. Aşılama konusunda tereddüt yaşayan aileler sağlık çalışanları tarafından bilgilendirildiklerinde tutumlarının değiştiği görüldü. Bu sebeple aşı kararsızlığı yaşayan ebeveynlerin aşılar hakkında yeterli ve doğru şekilde bilgilendirilmesi önem arz etmektedir. Türkiye’de aşılama konusunda hem sağlık çalışanlarına hem de ailelere yönelik düzenli eğitimler yapılması ve toplumun sağlık okuryazarlığı seviyesinin yükseltilmesi gerektiği düşünülmektedir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Karya Journal of Health Science |
Dergi ISSN | 2717-9540 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 08-2023 |
Cilt No | 4 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 116 / 120 |
Doi Numarası | 10.52831/kjhs.1277721 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.52831/kjhs.1277721 |