| Yazarlar |
Dilek Aykır Akdağ
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Türkiye |
Doç. Dr. Şakir FURAL
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
|
Serkan Kükrer
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Türkiye |
|
Yunus Emre Mutlu
Sakarya Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Havran Lagünü; Balıkesir’in Havran ilçesinde, Ege Denizi kıyısında, Havran Çayı’nın ağız kısmında oluşan bir sulak alandır. Bu çalışmanın amacı; yörede hızla artan antropojenik aktivitelerden kaynaklanan element kirliliğinin lagün üzerindeki ekolojik etkilerini araştırmaktır. Bu kapsamda; Havran Lagünü’nden 34 cm uzunluğunda bir sediment karotu alınmıştır. Elementlerin taşınım süreçlerindeki rollerini belirlemek için klorofil bozunma ürünleri ve toplam organik karbon analizi yapılmıştır. Çoklu element analizleri ICP-MS ile Bureau Veritas Analytical Laboratuvarı’nda (Kanada) gerçekleştirilmiştir. Zenginleşme faktörü ve jeoakümülasyon indeksi ile element kaynakları belirlenmiştir. Ekolojik risk değerlendirmesi için toksik risk indeksi, ekolojik ve potansiyel ekolojik risk indeksi kullanılmıştır. Zenginleşme faktörü sonuçlarına göre karotun farklı bölümlerinde Mo, Ti, Mn ve Cd orta düzeyde, As önemli düzeyde zenginleşmiştir. Bu durum, bahsi geçen elementlerin antropojenik aktivitelerden etkilendiğini göstermektedir. Temel Bileşen Analizi sonuçlarına göre; Mo, Cu, Mn, Cd, Zn, Ni, Hg ve Cu, Pb, As ortak kaynaklı görünmektedir. Toksik risk karotun alt bölümlerinde yüksek As kontaminasyonuna bağlı olarak orta dereceye ulaşmış ancak yüzeyde düşük seviyeye inmiştir. Hg ve As orta derecede, Cd orta – önemli derecede ekolojik risk oluşturmaktadır. Lagünde orta derecede potansiyel ekolojik risk bulunmaktadır. Karot yüzeyinde artan organik karbon ve klorofil bozunma ürünleri konsantrasyonu organik kirliliğin bir göstergesidir. Elementlerin kaynak tanımlamalarında tarım, endüstri, yerleşme baskın antropojenik faaliyetler olarak belirlenmiştir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | ESCI dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Coğrafya Dergisi |
| Dergi ISSN | 1305-2128 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | ESCI |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 07-2023 |
| Sayı | 46 |
| Sayfalar | 123 / 135 |
| Doi Numarası | 10.26650/JGEOG2023-1180818 |
| Makale Linki | https://dergipark.org.tr/en/pub/iucografya/issue/79309/1180818 |
| Atıf Sayıları |
