img
Aktaş Gölü (Ardahan) Çökellerinde Birincil Paleo-Üretim Göstergelerinin Zamansal Değişiminin İncelenmesi      
Yazarlar
Serkan Kükrer
Ardahan Üniversitesi, Türkiye
Doç. Dr. Şakir FURAL Doç. Dr. Şakir FURAL
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Dilek Aykır
Ardahan Üniversitesi, Türkiye
Özet
Aktaş Gölü; Türkiye – Gürcistan sınırında yer alan, 25.5 km2 alan kaplayan, suları sodalı olan tektonik kökenli bir sulak alandır. Bu
çalışmanın amacı; birincil üretim göstergelerinin Aktaş Gölü’ndeki zamansal değişiminin analiz edilerek birbiriyle olan ilişkilerinin çok
değişkenli istatistiksel analizlerle incelenerek ötrofikasyon ve aşırı alg çoğalması riskinin değerlendirilmesidir. Çalışma kapsamında
Aktaş Gölü'nden alınan 57 cm uzunluğundaki karot kullanılmıştır. Karot, analizler öncesinde 5'er cm'lik dilimlere ayrılmıştır. Ardından
klorofil bozunma ürünleri (CDP), toplam organik karbon (TOC), toplam karbon (TC), toplam inorganik karbon (TIC), biyojenik silika (BSi)
ve toplam azot (TN) analizleri gerçekleştirilmiştir. Göllerde birincil üretimi temsil eden CDP ve TOC miktarında karotun tabanından
yüzeyine doğru bariz bir artış olduğu tespit edilmiştir. Birincil üretimin önemli uyarıcılarından olan TN miktarının zamansal değişimi CDP
ve TOC’un çizdiği trendle paralellik göstermektedir. Bu sonuçlara göre azot girdilerinin göldeki birincil üretimi arttırdığı söylenebilir. BSi,
bitkisel üretim süreçlerini temsil eden CDP'den farklı olarak diyatome bolluğunu ifade etmektedir. Bu iki parametre arasında istatistiksel
ilişki bulunmaması CDP'yi kontrol eden türlerin diyatome dışındaki gruplar olduğunu düşündürmektedir. C/N oranları göldeki birincil
üretimin fitoplankton kaynaklı olduğunu göstermektedir. Elde edilen bulgular, Aktaş Gölü’nde birincil üreticilerin artış eğiliminde
olduğunu, antropojenik kaynaklı azot, organik madde ve diğer besin elementi girişlerinin sürmesi durumunda gelecek yıllarda
ötrofikasyon sorunlarının büyüyebileceğini, alg çoğalmalarının sıklık ve etkisinin artabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Ege Coğrafya Dergisi
Dergi ISSN 1300-5634
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2021
Cilt No 30
Sayı 2
Sayfalar 298 / 308
Doi Numarası 10.51800/ecd.992726
Makale Linki https://dergipark.org.tr/en/pub/ecd/issue/66431/992726