| Yazarlar |
Prof. Dr. Ahmet DOĞAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Doç. Dr. Seval YİNİLMEZ AKAGÜNDÜZ
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| “Hülâsatü’l-Ahlâk”, Enderûn-ı Hümâyûn’da Osmanlı Türkçesi, Arapça, Farsça ve Ahlak İlmi derslerini yürütmekle vazifeli olan Ahmed Şem’î tarafından kaleme alınmış bir eserdir. Saray içerisinde kurulmuş bir mektep olan Enderûn-ı Hümâyûn’un son öğretmenleri arasında yer alan Ahmed Şem’î’nin ders kitabı olarak hazırladığını beyan ettiği “Hülâsatü’l-Ahlâk”, bu eğitim kurumunun II. Meşrutiyet’le birlikte kapatılmasından sadece bir yıl öncesinde basılmıştır. II. Abdülhamid Dönemi’nde İstanbul Asr Matbaasınca 17 Mart 1323 [(Hicri, 15 Safer 1325); (Miladi, 30 Mart 1907)] tarihinde Arap harfli olarak neşredilen eser, o dönem bu konuda yayınlanan hemen bütün eserler gibi öğrencilerin dinî ve ahlaki dinamikler çerçevesinde yetiştirilmesini gaye edinmiştir.Eserin yazarı olan Ahmed Şem’î’nin bizzat kendi ifadesiyle “Hülâsatü’l-Ahlâk”, o dönem idadî (lise) ve âlî (yüksekokul) derecedeki öğrenciler için ahlak eğitimi konusunda pek çok ders kitabı yazılmış olmasına rağmen rüşdî (ortaokul) seviyedeki öğrenciler için yeterli derecede ders kitabı mevcut olmamasına binaen yazılmıştır.Güzel ahlak sahibi olmak adına olumlanan ve sahip olunması beklenen değerlerin yanı sıra olumsuzlanan ve uzak durulması istenen davranış ve huyların işlendiği Hülâsatü’l-Ahlâk’ta bu bağlamda fazîletler (iyi huylar, erdemler) ve rezîletler (kötü, fena huylar) başlıklarıyla kategorize edilen kavramların ortaokul düzeyinde bulunan öğrencilere kazandırılmaya çalışıldığını söyleyebiliriz. Eser bu anlamda II. Abdülhamid Dönemi eğitim anlayışını yansıtmasının yanı sıra o dönem rüştiyelerindeki ahlak eğitimine ilişkin bilgi vermesi açısından da ayrıca önem arz etmektedir. Bu çalışmada, ortaokul seviyesindeki öğrencilerin temellük etmesi adına -büyük ölçüde geleneksel ahlak kitaplarında işlenen- ahlaka ilişkin değerler manzumesinin sadeleştirilerek bir ders kitabı hâline dönüştürüldüğü Hülâsatü’l-Ahlâk’ta Ahmed Şem’î’nin bu konuya dair görüşleri ortaya konulmuş ve arkasından Arap harfli kaleme alınmış olan söz konusu eserin Latin harfli çevirisine yer verilmiştir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Turkish Studies - Language and Literature |
| Dergi ISSN | 2667-5641 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 01-2019 |
| Cilt No | 14 |
| Sayı | 4 |
| Sayfalar | 2261 / 2294 |
| Doi Numarası | 10.29228/TurkishStudies.39353 |
| Makale Linki | http://turkishstudies.net/files/turkishstudies/9050475c-f139-41c8-869b-f41ba03a7086.pdf |
| Atıf Sayıları | |
| TRDizin | 1 |
