| Yazarlar |
Sencer Remzi SAYHAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Kırşehir'in kuşuçuşu 25 Km kuzeybatısında yer alan Bozçal Dağı (1650 m) Paleozoik kristalize kalker ve dolomitik kalkerlerden oluşmuş masif bir kütledir. Bu kütle Üst Kretase-Eosen arasındaki devrede daha batıda Kaman yakınlarında yer alan Barane Dağı stok ve dayklarının yüzeye doğru hareketi esnasında metamorfik ve tektonik faaliyetlere maruz kalmıştır. Bozçal kütlesi, stok intrüzyonunun kenar kısmında kalması dolayısıyla metamorfik faaliyetlerden fazla etkilenmemiş olmasına rağmen daha batıda Demirli kasabasının gerisinde yer alan ve yine Paleozoik yaştaki kütle stok oluşumunun merkezi kesimine daha yakın olması dolayısıyla şiddetli metamorfizmaya maruz kalmıştır. Bozçal dağı metamorfik faaliyetlerle yaşıt veya daha sonraki dönemlerde meydana gelen tektonik hareketlerden önemli ölçüde etkilenmiştir. Bugün kütle bir yandan kuzeybatı-güneydoğu, diğer yandan kuzeydoğu-güneybatı doğrultusundaki birbirine simetrik doğrultuda dizilmiş çok sayıda fay hattı ile kat edilmiş olmasının yanında stok yerleşimi sırasında meydana gelen düşey doğrultudaki basınçlarla da stokun periferine doğru kuzeydoğu yönünde çarpılmış ve eğimlenmiştir. Bunun yanısıra yine eş zamanlı olarak ve daha sonraki devrelerde de devam eden tektonizmaya bağlı olarak Bozçal kütlesinin kuzey ve doğu yamaçları parçalanmak suretiyle çökmüştür. Bugün yüksekteki kompartıman (Bozçal kütlesi) ile alçalan kompartıman (Aydınlar kasabasının üzerinde kurulu bulunduğu alan) arasında 250-300 m.lik bir düşey atım bulunmaktadır ki bu çökme bugün de halen devam etmektedir. Özellikle Arozözü deresinin kuzey ve doğu yamaçları bu çok yeni faylanmaya örnek teşkil eder. İşte yukarıda sözü edilen tektonik faaliyetlere bağlı olarak özellikle son 100-130 bin yıl içerisinde yarı kurak iklim şartları altında, bu çöken kompartıman üzerinde bir pediment-glasi sistemi gelişmiştir ki gelişen bu etek düzlükleri aynı zamanda inceleme konumuzu da oluşturmaktadır. Pediment ve glasiler tipik olarak kurak bölgelerin jeomorfolojik ünitelerdir. Yarı kurak iklim bölgelerinde, İç Anadolu şartlarında görülüyor olmaları özellikle tektonik faaliyetler ile yakından alakalıdır. Aşağıda konunun detayları üzerinde durulurken bu nedenle yöredeki tektonizmaya ayrı bir önem verilmiştir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | G.Ü., Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi |
| Dergi ISSN | 2147-1037 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 01-2003 |
