Yazarlar |
Ali Ülvi ÖZDEMİR
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Demirci Mehmet Efe, Yunan birliklerinin 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgali ilebaşlayan süreçte, Kuva-yı Milliye bünyesinde faaliyet gösteren çete reislerinin enönemlilerinden biridir. Demirci Mehmet Efe, Batı Anadolu Kuva-yı Milliyesi içindeönemli bir rol üstlenmiş bir çete reisi olarak Milli Mücadele öncesinde bölgede yürüttüğüeşkıyalık alışkanlıklarından hemen vazgeçememiştir. Bu açıdan Kuva-yı Milliye’ye katılışıkonusu tartışmalı olmuştur. Bu tartışma Kuva-yı Milliye içinde yürüttüğü bazıfaaliyetlerin niteliği ile de ilgilidir. Bu durum Demirci Mehmet Efe özelinde “Kuva-yıMilliye’ ye katılınca eşkıyalığı bıraktı” şeklinde özetlenebilecek bir anlayışın yaygınlıkkazanmasına yol açmıştır. Bu kabul ise Kuva-yı Milliye bünyesi içindeykengerçekleştirdiği Denizli Faciası gibi olayların açıklanmasını güçleştirmektedir. Yörük AliEfe, Çerkez Ethem gibi diğer Batı Anadolu bölgesinin ünlü Kuva-yı Milliyecileri ve kimieylemleri de düşünüldüğünde, düzenli ordunun tarihsel gerekliliği belirginleşmektedir. Bunoktada hem Kuva-yı Milliye’yi dönemsel bir gereklilik olarak vurgulayıp, getirileneleştiriler dolayısıyla düzenli ordunun Kuva-yı Milliye yerine geçirilmesinin tarihselgerekliliğini yerli yerine oturtmak, hem de özellikle Demirci Mehmet Efe’nin Kuva-yıMilliye bünyesindeki eylemlerinin gerçek niteliğini vurgulamak için yukardaki yaklaşımındüzeltilmesi gereklidir. Batı Anadolu Kuva-yı Milliyesi, bütün eksik ve hatalarıyla birhalkın ulusal bağımsızlık savaşının öncüsü olarak, son derece önemli bir tarihsel işlevitamamlayıp yerini düzenli orduya bırakmış olmasına rağmen dönemin koşullarına göredeğerlendirilmesi, bilimsel ölçüler ışığı altında ele alınması gereken bir olgu olaraktarihte yerini almıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Diğer hakemli ulusal dergilerde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Atatürk Yolu Dergisi |
Dergi ISSN | 1303-5290 |
Dergi Tarandığı Indeksler | Art Index (Art Research Database, EBSCO) |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 05-2018 |
Sayı | 62 |
Sayfalar | 199 / 252 |