Yazarlar (2) |
![]() Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
![]() Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Spesifik yüzey alanı (SYA), toprakta gerçekleşen birçok fiziksel ve kimyasal işlemin gerçekleştiği ortamıtanımlayan ve bu nedenle besin döngüsü, üretkenlik, kirleticilerin tutulması ve filtre edilmesi, bozulmaya karşıdirenç gösterme ve dayanıklılık gibi toprakların sahip olduğu fonksiyonların gerçekleşmesinde etkin olan birözelliktir. Gaz (azot gibi) ve polar moleküllerin (etilen glikol mono etilen eter (EGME) gibi) adsorpsiyonları,SYA’nın belirlenmesinde kullanılan yaygın yöntemlerdir. Bu çalışmada, farklı kireç, organik madde ve kiliçeriğine sahip 50 adet yüzey toprağının (0-20 cm) SYA’ına kireç, organik madde ve demir uzaklaştırmasınınetkisi araştırılmıştır. Toprak örnekleri, kireç, organik madde ve demir (Fe) oksitlerin uzaklaştırılması amacı ilesırasıyla; amonyum asetat, hidrojen peroksit ve sodyum dithionit ile muamele edilmiş ve her bir uzaklaştırmasonrasında örneklerin SYA’ları belirlenmiştir. Son olarak, tüm uzaklaştırma işlemlerinin ardından kum ve siltparçacıkları mekanik olarak ayrılmış her örneğin kil boyutundaki parçacıklarının SYA değerleri de ölçülmüştür.Toprakların muameleler öncesi hesaplanan ortalama SYA 116.55 m2 g-1 olup, kireç uzaklaştırılması sonrası eldeedilen ortalama SYA değeri (118.50 m2 g-1) oldukça benzerdir. Organik madde ve demir oksitlerinuzaklaştırılması, toprakların SYA’larının istatistiksel olarak önemli düzeyde artmasına neden olmuştur. Organikmadde ve Fe oksitlerin uzaklaştırılması ve killerin SYA değerleri sırasıyla; 163.83 m2 g-1, 180.32 m2 g-1 ve 307.18m2 g-1’dır. Sonuçlar, organik madde ve demir oksitlerin uzaklaştırılmasının topraktaki aktif yüzeylerin ortayaçıkarılmasına katkı sağladığını göstermiştir. Bu nedenle, toprakta birçok özellik için gösterge niteliğinde olan SYAdeğerinin daha doğru belirlenebilmesi için ön muamelelerin standart olarak uygulanması gerekmektedir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi |
Dergi ISSN | 2148-3647 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2020 |
Cilt No | 7 |
Sayı | 1 |
Sayfalar | 205 / 211 |
Doi Numarası | 10.30910/turkjans.680066 |
Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkjans/issue/52083/680066 |