Yazarlar |
Nail KARAGÖZ
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Mâtürîdî’nin istidlâle verdiği önem bilinmektedir. Onun düşünce sisteminde istidlâle dayalıyorumlamanın ayrı bir yeri vardır. İstidlâli doğru haber ve sağlam duyularla birlikte bilgi edinmenintemel yolları arasında gören Mâtürîdî’nin düşüncesinde istidlâlin bilgi edinme aracı olarakkullanılmasının reddi mümkün görünmemektedir. Zira istidlâli reddetmek için bile istidlâle ihtiyaçduyulurken, doğru haber ve duyulardan gelen bilginin test edilmesi için de gereken yine istidlâldir.Mâtürîdî’ye göre insanlar için istidlâle dayalı yorumlamaya elverişli alanlar bulunmaktadır. Bualanlarla ilgili istidlâller, genelde duyulur yani doğrudan bilinebilen âlemden hareket ederek duyularötesinin bilgisine ulaşma şeklinde kurgulanır. O, istidlâllerini Allah’ın varlığı ve birliği, ahiretin varlığı,âlemin hudusü gibi konularda görüşlerini delillendirmek maksadıyla kullanmıştır. Bu alanlarınbilgisine duyulur âlemde elde edilen bilgilerin delâletiyle ulaşmak mümkündür. Ancak Mâtürîdî’nindüşüncesinde kişinin olaylara bağlı olarak değişkenlik gösterebilen ruhî yapısı, kimi zaman onunistidlâlde bulunmasını engelleyebilir. İnat ve kibir bu türden ruhî durumlara örnektir.Çalışmamız; literatür taraması, karşılaştırma ve yorumlama yöntemleriyle işlenecektir. Mâtürîdî’ninKitâbü’t-Tevhîd ve Te’vîlât adlı eserleri bu yöntemlerle taranarak onun özellikle bu iki eseri çerçevesindeistidlâli hangi açılardan ele aldığı, görüşlerini temellendirirken ondan nasıl yararlandığı, istidlâlinkapsamını ve işlev alanlarını nasıl belirlediği gibi sorular etrafında şekillendirilecektir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Diğer hakemli uluslarası dergilerde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Kader |
Dergi ISSN | 2602-2710 |
Dergi Tarandığı Indeksler | Art Index (Art Research Database, EBSCO) |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 12-2018 |
Cilt No | 16 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 241 / 263 |
Doi Numarası | 10.18317/kaderdergi.419966 |