img
Yeniden İşlevlendirme Kapsamında Tarihi Yapı Örneği; Kırşehir Cacabey Cami Analizi     
Yazarlar
Arş. Gör. Merve BAŞGÜL Arş. Gör. Merve BAŞGÜL
Türkiye
Zeynep Yeşim İlerisoy
Gazi Üniversitesi, Türkiye
Özet
Toplumun kültürünü yansıtan ve sahip olduğu değerleri ifade eden tarihi yapılar ait olduğu yılların önemlihazinelerindendir. İnşa edilmelerinden itibaren birçok farklı dış etkiye maruz kalan tarihi yapıların gelecekkuşaklara sağlıklı biçimde ulaştırılabilmeleri büyük önem arz etmektedir. Sürdürülebilirliklerini korumadayapının mevcut halinin, kullanıcı ihtiyaçlarına cevap verebilecek duruma gelebilmesi için farklı müdahalelerile iyileştirmeler yapılmaktadır. Bu iyileştirmelerden birisi olan yeniden işlevlendirme, zaman içerisindegelişen durumlara ve değişen şartlara bağlı olarak işlevini yitiren yapıların korunabilmesi adına tercih edilenyaygın bir uygulamadır. Fiziksel, mekânsal ve anlamsal dönüşümler içeren “yeniden işlevlendirme” kavramıeski işlevini kaybetmiş olan yapıya özgün işlevi dışında yeni bir kullanım alanı tanımlayan süreçtir. Buçalışmada Anadolu’nun ilk rasathanesi olduğu düşünülen ve Kırşehir ili için bir sembol haline gelen CacabeyMedresesinin yeniden işlevlendirme süreci ele alınmıştır. Yapının tarihçesi hakkında bilgi verilmiş, mimari veyapısal öğelerine değinilmiş, zaman içerisinde kazandığı işlevlerden ve geçirdiği onarımlardan bahsedilmiştir.Yapıldığı dönemin önemli bir ihtiyacını karşılayan ve eğitim amaçlı inşa edilen bu yapı, zamanla özgün işleviniyitirmiş ve günümüzde cami olarak kullanılmaya başlanmıştır. Cami işlevini kazanmasının bir sonucu olarakyapıda, ihtiyaca yönelik zorunlu mimari değişiklikler yaşanmış, bu değişikler ile yapı tekrar kullanımaaçılmıştır. Kaybolan medrese işlevi ve yeniden tanımlanan cami işlevi sürecinde yapının kazandığı ya dakaybettiği mimari ve yapısal öğeler, plan ve kesit bazında incelenmiştir. Tanımlanan yeni işlevin yapının eskikimliğine, özgün mimarisine ve bulunduğu bölgeye uyumu; sosyo-kültürel, ekonomik ve fiziksel açıdandeğerlendirilmiştir. Sonuç olarak yapının uzun yıllar korunabilmesinde restorasyon çalışmaları kadar yenidenişlevlendirilmesinin de önemli bir etkisi olduğuna ve tanımlanan cami işlevinin yapı ile en uyumlu işlevolduğuna karar verilmiştir. Yeni işlev ile birlikte Cacabey Cami; kültürel turizme katkı sağladığı, sosyal açıdaninsan ve çevre ile uyum yakaladığı, fiziksel olarak geri alınabilir müdahaleler içerdiği ve özgün halininokunabilirliğini korunduğu için Kırşehir kentinde gurur duyulacak bir hazinedir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Dergi ISSN 2149-0767
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 03-2021
Cilt No 7
Sayı 1
Sayfalar 161 / 182
Doi Numarası 10.31592/aeusbed.803056
Makale Linki http://dx.doi.org/10.31592/aeusbed.803056
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 2
Google Scholar 7
Yeniden İşlevlendirme Kapsamında Tarihi Yapı Örneği; Kırşehir Cacabey Cami Analizi

Paylaş