img
EDEBİ METİNLERDEKİ EDİMSİZ KARAKTERLER ÜZERİNE BİR İNCELEME      
Yazarlar
Doç. Dr. Kadir Can DİLBER Doç. Dr. Kadir Can DİLBER
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Özet
Felsefik düzlemde insan bilincinin bir amaca yönelik davranış biçimi “edim” olaraktanımlanırken, bilincin amaçsız olarak sürüklendiği davranış biçimine ise “edimsizlik”denir. Edebî dünyadaki karakter yaratımları genel olarak edimli bir davranış biçimi sergilerkennadiren de olsa bazı karakterlerin edimsiz olarak kurgusal dünyanın içerisindesalındığı görülmektedir. Edebî dünyadaki edimsiz karakterlere girmeden önce edimsizliğinsadece karakterle sınırlı olmadığını belirtmek gerekir. Temel anlamı olaysızlıkanlamına gelse de edebî perspektifte uyumsuzluk ve nedensizlik olarak metne yansır.Bu bir karakter olabileceği gibi tüm karakterleri de kapsayabilir hatta yaratılan dünyanıntamamını da için alabilir. Edebî dünyada her karakterin bir işlevi vardır ya da herkarakter insani bir davranışı yansıtacak şekilde edimlidir şeklindeki söylem sınırlıdır vegenel-geçer bir kabuldür. Aslında gerek gerçek gerekse kurmaca dünyadaki karakterleredimsizliğe sürüklenebilir. Karakteri bu edimsizliğe iten şey nedir ya da nelerdir? Buradatemel problem ontolojik olarak görünse de toplum sosyolojisi önemli etkendir. Toplumiçerisinde farklı olarak görülen ötekileştirilen, yabancılaştırılan karakterler yaşadığıçevreye karşı uyumsuz, nedensiz ve edimsiz davranarak tepkilerini gösterirler. Bunuyaptıklarında ise karşınıza ikiye bölünmüş bir bilinç ya da tamamen edimsizleşmiş karakterlerçıkar. Bu bağlamda makale de ikiye bölünen karakterin bilincinden hareketledünya edebiyattaki edimsiz karakterlerin bazıları irdelenerek edimsizlik üzerine bir yolharitası çıkarılmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Yeni Turk Edebiyati Arastirmalari
Dergi ISSN 2548-0472
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili İngilizce
Basım Tarihi 01-2019
Cilt No 11
Sayı 22
Sayfalar 155 / 169
Doi Numarası 10.26517/ytea.392
Makale Linki http://www.ytearastirmalari.com/DergiTamDetay.aspx?ID=392
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
EDEBİ METİNLERDEKİ EDİMSİZ KARAKTERLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Paylaş