Yazarlar |
Doç. Dr. Kadir Can DİLBER
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Felsefik düzlemde insan bilincinin bir amaca yönelik davranış biçimi “edim” olaraktanımlanırken, bilincin amaçsız olarak sürüklendiği davranış biçimine ise “edimsizlik”denir. Edebî dünyadaki karakter yaratımları genel olarak edimli bir davranış biçimi sergilerkennadiren de olsa bazı karakterlerin edimsiz olarak kurgusal dünyanın içerisindesalındığı görülmektedir. Edebî dünyadaki edimsiz karakterlere girmeden önce edimsizliğinsadece karakterle sınırlı olmadığını belirtmek gerekir. Temel anlamı olaysızlıkanlamına gelse de edebî perspektifte uyumsuzluk ve nedensizlik olarak metne yansır.Bu bir karakter olabileceği gibi tüm karakterleri de kapsayabilir hatta yaratılan dünyanıntamamını da için alabilir. Edebî dünyada her karakterin bir işlevi vardır ya da herkarakter insani bir davranışı yansıtacak şekilde edimlidir şeklindeki söylem sınırlıdır vegenel-geçer bir kabuldür. Aslında gerek gerçek gerekse kurmaca dünyadaki karakterleredimsizliğe sürüklenebilir. Karakteri bu edimsizliğe iten şey nedir ya da nelerdir? Buradatemel problem ontolojik olarak görünse de toplum sosyolojisi önemli etkendir. Toplumiçerisinde farklı olarak görülen ötekileştirilen, yabancılaştırılan karakterler yaşadığıçevreye karşı uyumsuz, nedensiz ve edimsiz davranarak tepkilerini gösterirler. Bunuyaptıklarında ise karşınıza ikiye bölünmüş bir bilinç ya da tamamen edimsizleşmiş karakterlerçıkar. Bu bağlamda makale de ikiye bölünen karakterin bilincinden hareketledünya edebiyattaki edimsiz karakterlerin bazıları irdelenerek edimsizlik üzerine bir yolharitası çıkarılmaya çalışılacaktır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Yeni Turk Edebiyati Arastirmalari |
Dergi ISSN | 2548-0472 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 01-2019 |
Cilt No | 11 |
Sayı | 22 |
Sayfalar | 155 / 169 |
Doi Numarası | 10.26517/ytea.392 |
Makale Linki | http://www.ytearastirmalari.com/DergiTamDetay.aspx?ID=392 |