Yazarlar |
Doç. Dr. Hasan KARAKÖSE
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Birinci Dünya Savaşı başladığı sıralarda Arap Yarımadası Osmanlı hâkimiyetinde bulunuyordu.Yarımada’nın güneyinde ve Basra Körfezi dolaylarında bulunan Aden, Hadramut, Maskat, Uman, Bahreyn ve Kuveytşeyhliği İngiliz himayesine girmişti. Aden’in dışındaki Yemen’de diğer kısımlar ile Asîr, Samma, Necid, HicazOsmanlı’ya bağlılığını sürdürmekteydi. Osmanlı Devleti Ağustos 1914 tarihinde Birinci Dünya Savaşı’na girmekdurumunda kaldı. Çeşitli cephelerde başlayan bu savaşın en önemli eksiklerinden birisi askerin iaşesini sağlamaktayetersiz kalınmasıydı. Körfez ülkeleri ve Yemen, iaşede kendilerine yeter durumda idi. Fakat eski zamanlardan beriHicaz bölgesinin her zaman iaşe ve zahiresi dışarıdan ithal edilirdi. Birinci Dünya Savaşı boyunca hem asker hem deahali zahire ve iaşe hususunda çok büyük sıkıntılar yaşadılar. Bu sıkıntıları iki hususta ele alabiliriz. Birincisi düşmangüçlerin Akdeniz ve Kızıldeniz’i abluka altına almaları ve Hicaz bölgesine zahire ve iaşe ithalatının engellenmesidir.Zaman zaman buğday vs. ithalatı yapılsa bile İngilizlerin kontrolü, denetimi ve izni ile yapılabildi. Bundan dolayısavaş boyunca zahire sevkiyatları çoğunlukla, Halep (Suriye), Kerek, Havran, Urfa, Deyrizor’dan yapılmıştır.Yaşanan sıkıntıların ikincisi ise Hicaz’a zahire nasıl ulaştırılacağıdır. Savaş boyunca tek taşıma aracı olan tren,çoğunlukla askerî hizmetler için kullanılmıştır. Şerif Hüseyin Haziran 1916’da isyan başlatınca tren yollarınıngüvenliği ve Suriye’den iaşe nakli oldukça zorlaştı. Savaşın bitimine kadar tren yollarının güvenliğini sağlama çokbüyük asker kaybına neden olmuştur. Savaş boyunca sivil halkın ve askerin gıda, iaşe, erzak ihtiyacı tam olarakkarşılanamamıştır. Birinci Dünya Savaşı yıllarında ülke kendi imkânları ile yetinmek zorunda kalmıştır. Osmanlınınmağlubiyetinin gerisindeki en önemli sebeplerden birisi belirtilen ekonomik imkânsızlıklardır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Diğer hakemli ulusal dergilerde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi |
Dergi ISSN | 2148-5704 |
Dergi Tarandığı Indeksler | SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 07-2018 |
Cilt No | 5 |
Sayı | 12 |
Sayfalar | 147 / 166 |
Doi Numarası | 10.17822/omad.2018.104 |
Makale Linki | İnternet |
Atıf Sayıları | |
Google Scholar | 3 |