| El sanatları geçmişten günümüze varlığını koruyan, geçmişi bizeaktaran ve kültürel değerlerin sürdürülmesini sağlayan temeltaşlardan biridir. Hammaddesi lif işleyen el sanatlarımızdandokumalar, kültürel bakımdan geçmiş ve gelecek arasında bağkurabilen en önemli el sanatlarımızdandır. Konar-göçer yaşambiçiminin bir parçası olan dokumacılık, renk, motif, desenözellikleri ve kullanım biçimi bakımından yöreden yöreye farklılıkgöstermektedir. Taşıma ve saklama amaçlı kullanılan dokumalarınbaşında heybe dokumalar gelmektedir. Konar-göçer yaşamınsüregeldiği Isparta ili Yalvaç ilçesinde de dokuma günlük yaşamdaözellikle kullanım amaçlı önemli sayılmaktadır. Araştırmakapsamına alınan heybe dokumalar, Yalvaç ilçe ve köylerinin yanısıra Yalvaç müzesi envanterinde de tespit edilmiştir. Dokumalarrenk, motif ve desen özellikleri bakımından incelenmiştir. Yöreyeözgü teknik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Heybe dokumalaryörede taşıma ve saklama amaçlı daha çok kullanılmıştır. Çeyizveya miras yoluyla büyüklerden kalan heybe dokumalarda ilçedeönemli görülmektedir. İlçede Yarıkkaya, Körküler, Çakırçal,Yukarıtırtar, Çetince ve Bahtiyar köylerinde heybe dokumalartespit edilmiştir. İlçe ve köylerinde 16 adet, müze envanterinekayıtlı 2 adet heybe dokuma örneğine rastlanılmıştır. Bu araştırmakapsamına 12 adet yöreye ait örnek dokuma dahil edilmiştir. Diğerörnekler benzer teknik özelliklere sahip oldukları için buaraştırmaya dahil edilmemiştir. Dokumalar ağırlıklı olarak zili vecicim teknikli olarak yapılmıştır. Tespit edilen örneklerde saçbağı,kurtizi, pıtrak, akrep, koçboynuzu, sığırsidiği, göz, muska, çarpı,küpe ve bukağı motifleri sıklıkla kullanılmıştır. Kırmızı, mavi,siyah, yeşil, vişne çürüğü, bordo, lacivert, bej heybe dokumalardakullanılan renklerdendir |
Prof. Dr. Hande KILIÇARSLAN
