img
Yalvaç Yöresi Heybe Dokumaları      
Yazarlar
 Hande KILIÇARSLAN Hande KILIÇARSLAN
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Özet
El sanatları geçmişten günümüze varlığını koruyan, geçmişi bizeaktaran ve kültürel değerlerin sürdürülmesini sağlayan temeltaşlardan biridir. Hammaddesi lif işleyen el sanatlarımızdandokumalar, kültürel bakımdan geçmiş ve gelecek arasında bağkurabilen en önemli el sanatlarımızdandır. Konar-göçer yaşambiçiminin bir parçası olan dokumacılık, renk, motif, desenözellikleri ve kullanım biçimi bakımından yöreden yöreye farklılıkgöstermektedir. Taşıma ve saklama amaçlı kullanılan dokumalarınbaşında heybe dokumalar gelmektedir. Konar-göçer yaşamınsüregeldiği Isparta ili Yalvaç ilçesinde de dokuma günlük yaşamdaözellikle kullanım amaçlı önemli sayılmaktadır. Araştırmakapsamına alınan heybe dokumalar, Yalvaç ilçe ve köylerinin yanısıra Yalvaç müzesi envanterinde de tespit edilmiştir. Dokumalarrenk, motif ve desen özellikleri bakımından incelenmiştir. Yöreyeözgü teknik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Heybe dokumalaryörede taşıma ve saklama amaçlı daha çok kullanılmıştır. Çeyizveya miras yoluyla büyüklerden kalan heybe dokumalarda ilçedeönemli görülmektedir. İlçede Yarıkkaya, Körküler, Çakırçal,Yukarıtırtar, Çetince ve Bahtiyar köylerinde heybe dokumalartespit edilmiştir. İlçe ve köylerinde 16 adet, müze envanterinekayıtlı 2 adet heybe dokuma örneğine rastlanılmıştır. Bu araştırmakapsamına 12 adet yöreye ait örnek dokuma dahil edilmiştir. Diğerörnekler benzer teknik özelliklere sahip oldukları için buaraştırmaya dahil edilmemiştir. Dokumalar ağırlıklı olarak zili vecicim teknikli olarak yapılmıştır. Tespit edilen örneklerde saçbağı,kurtizi, pıtrak, akrep, koçboynuzu, sığırsidiği, göz, muska, çarpı,küpe ve bukağı motifleri sıklıkla kullanılmıştır. Kırmızı, mavi,siyah, yeşil, vişne çürüğü, bordo, lacivert, bej heybe dokumalardakullanılan renklerdendir
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü
Dergi ISSN 1300-9206
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 10-2019
Sayı 43
Sayfalar 128 / 139
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Google Scholar 3

Paylaş