img
Uludere Havzası nın Bingöl Jeomorfolojik Özelliklerinin Belirlenmesinde Morfometrik Analizlerin Kullanımı   
Yazarlar
Vedat Avci
Bingöl Üniversitesi, Türkiye
Doç. Dr. Halil GÜNEK
Fırat Üniversitesi, Türkiye
Özet
Bu çalışmada Uludere Havzasının jeomorfolojik özellikleri ve bu özelliklerikazanmasında etkili olan faktörler morfometrik indisler kullanılarakbelirlenmiştir. Morfometrik analizler sahaya ait 1/25000 ölçeklitopoğrafya haritalarının sayısallaştırılması ile üretilen sayısal yükseklikmodelinden elde edilmiştir. Bu çalışmada profil, eğim, bakı, hipsografikanalizler, nisbi rölyef ve yükselti frekansı analizleri yapılmıştır. Tektonikhatlar eğim dağılışını belirlemiş, buna bağlı olarak havzanın batısındaeğim değerleri yükselmiştir. Aktif fayın havzayı KB-GD yönlü kesmesiyamaçlar arasında bakı farklılığına neden olmuştur. Tektonizma KKB-GGDyamaçların sahada geniş olanlar kaplamasına sebep olmuştur. Dikyamaçlardan akarsu havzasını besleyen çok sayıda küçük akarsu doğmuşve bu akarsular tektonik hareketlerden dolayı ötelenmiştir. Havzanıntektonik olarak çarpılması asimetrik bir şekil kazanmasını sağlamış, bunabağlı olarak doğudan akarsuyu besleyen alan genişlemiştir. Havzanınsularını drene eden Uludere tektonik hatlara yerleştiği için subsekantakarsu özelliği göstermektedir. Nispi rölyefin batıda 538 mye çıktığı,doğuda ise 100 mnin altına düştüğü havzada, yükselti frekansı analizinegöre en fazla tekrarlanan yükselti basamağının 2600-2700 m olduğu,bunun da genç tektonik hareketlerden kaynaklandığı düşünülmektedir.Nisbi reliefin havzanın doğusunda azalması volkanik düzlüklerin genişalan kaplaması ile ilgilidir. Enine profil serilerinde göze çarpan yükseltifarkı ve asimetrilik havzanın şekillenmesinde tektonizma etkisinin belirginolduğunu ve havzanın gençlik döneminde olduğunu ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Adıyaman ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Dergi ISSN 1308-7363
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2015
Sayı 21
Sayfalar 745 / 740
Doi Numarası 10.14520/adyusbd.39800
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 6
Uludere Havzası nın Bingöl Jeomorfolojik Özelliklerinin Belirlenmesinde Morfometrik Analizlerin Kullanımı

Paylaş