Yazarlar |
Vedat Avci
Bingöl Üniversitesi, Türkiye |
Doç. Dr. Halil GÜNEK
Fırat Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri ile heyelan duyarlılık analizinde kullanılan bitki indisi (NDVI), eğim, yükselti, bakı durumu, jeolojik özellikler, yamaç eğriselliği, fay hatlarından ve akarsu ağlarından uzaklık, aktif heyelan alanları kullanılarak Göynük Vadisi'nin Bahçeköy ile Elmalı arasındaki bölümünde heyelan duyarlılığı oluşturulmuştur. Jeolojik özellikler ve faylar Maden Tetkik Arama Enstitüsü'nün çalışma alanı ile ilgili hazırlamış olduğu jeoloji haritalarının taranarak CBS ortamına taşınması ve sayısallaştırılması elde edilmiştir. Sahanın jeomorfolojik özellikleri 125000 ölçekli topoğrafya haritalarının sayısallaştırılması ile elde edilen Sayısal Yükseklik Modelinden üretilmiştir. Çalışma sahasına ait uydu verisi Landsat TM tarafından 19 Eylül 2011 tarihinde kaydedilmiştir. Uydu verisinin 4. ve 3. bant değerleri kullanılarak normalleştirilmiş fark bitki indisi (NDVI) formülü ile bitkiden yoksun alanlar belirlenmiştir. Uydu görüntüsünden elde edilen bilgiler, jeolojik ve jeomorfolojik özellikler literatür araştırması ile birlikte değerlendirilerek inceleme alanı için çok yüksek, yüksek, orta, düşük duyarlı heyelan sahaları ve heyelana duyarsız sahalar belirlenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre Göynük Vadisi'nde heyelana orta derecede duyarlı olan sahaların oranı % 45, yüksek derecede duyarlı olan sahaların oranı % 25'dir. Bu sonuçlara göre Göynük Vadisi'nin heyelan duyarlılığı yüksektir. Göynük Vadisi'nde Bingöl-Erzurum karayolu uzun bir mesafede heyelan duyarlılığı yüksek olan sahalardan geçirilmiştir. Çeşitli kesimlerinde meydana gelen heyelanlar karayolunun geçirildiği yer konusundaki yanlışlığı göstermektedir. Göynük Vadisi'nde Bingöl'ün içme suyu ihtiyacını karşılayan Kürik Hattı da duyarlılığın yüksek olduğu sahadan geçirilmiştir. Heyelan duyarlılığının yüksek olduğu sahada yer alan Kalencik, Göynük ve Elmalı köyleri vadide nüfusun en fazla olduğu yerleşmelerdendir. Göynük Vadisi'nde heyelanların doğurduğu sorunların fazla olması, inceleme alanında beşeri faaliyetler planlanırken heyelan duyarlılığın dikkate alınmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Vadide heyelan duyarlılığının çok yüksek ve yüksek olduğu sahalar yerleşime açılmamalı, var olan yerleşmeler nakledilmeli ve heyelan sahasından geçirilen karayolunun yeri değiştirilmelidir. İçme suyu ihtiyacını karşılamak için alternatif su kaynakları devreye alınmalıdır |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Journal of Turkish Studies |
Dergi ISSN | 1308-2140 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2014 |
Cilt No | 9 |
Sayı | 8 |
Sayfalar | 235 / 235 |
Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.7067 |
Makale Linki | http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=7067 |
Atıf Sayıları | |
TRDizin | 2 |