| Tez Türü | Yüksek Lisans |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi |
| Enstitü | Fen Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2023 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Ramazan GÜNGÖR |
| Tez Danışmanı | DOÇ. DR. HAKAN BAŞAK |
| Türkçe Özet | Tuzluluk, tarımsal üretim için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bitkilerin tuz toleransının ıslah yoluyla iyileştirilmesi, tuz stresine toleransın içerdiği özelliklerin çokluğu nedeniyle armaşıktır. Çalışmada bitkisel materyal olarak; 3 adet Solanum habrochaites (baba ebeveyn) ve 3 adet Solanum lycopersicum türünün (ana ebeveyn) melezlenmesi sonucu elde edilmiş 8 adet F1 domates hattı ve bu F1 hibrit bitkilerin kendilenmesiyle elde edilen F2 bitkileri kullanılmıştır. Bitkiler 8 dS/m tuz stresi altında 30 gün boyunca su kültürü koşullarında büyütülmüştür. F2 bitkilerinin bitki büyüme parametrelerine göre tuz stresine tolerans seviyeleri belirlenmiştir. Tuz stresi koşullarında F1 (AEÜ-4×SH2, AEÜ-7×SH3, AEÜ-12×SH4, AEÜ-4×SH3, AEÜ-7×SH4, AEÜ-7×SH2, AEÜ-4×SH4 ve AEÜ-12×SH3) bitkilerinin kendilenmesiyle elde edilen 574 adet F2 bitkisi arasından 98 tanesinin tuz stresine tolerans seviyesi yüksek olarak bulunmuştur. 98 adet F2 bitkisinden koltuk sürgünü alınarak yeni bitkiler elde edilmiştir. Bu bitkiler sera koşullarında yetiştirilerek, kendilenmiş ve tohumları alınmıştır. Tuza toleranslı oldukları tespit edilen bu ıslah hatları, gelecekte yapılacak ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere geniş ve nitelikli gen havuzlarının oluşturulmasına önemli katkı sağlayacaktır. |
| İlgilizce Özet | A serious threat to agricultural production is salinity. The multitude of traits involved in salt stress tolerance makes breeding salt-tolerant plants complex. The study used eight F1 hybrid tomato plants obtained by crossing three Solanum habrochaites (male parential) and three Solanum lycopersicum (female parential) species, as well as eight F2 plants obtained by selfing these hybrid plants. The plants were grown in hydroponic conditions under 8 dSm salt stress for 30 days. Based on plant growth parameters, salt stress tolerance levels of F2 plants were determined. Under salt stress conditions, 98 of 574 F2 plants produced by selfing of F1 (AEÜ-4×SH2, AEÜ-7×SH3, AEÜ-12×SH4, AEÜ-4×SH3, AEÜ-7×SH4, AEÜ-7×SH2, AEÜ-4×SH4 and AEÜ-12×SH3) plants showed a high salt tolerance level. The axil shoots were taken from these 98 F2 plants and plants with the same genetic characteristics were obtained. These plants were grown under greenhouse conditions and their inbred seeds were taken. These breeding lines, which were found to be salt tolerant, will contribute significantly to the creation of large and qualified gene pools to be used in future breeding studies. |
