img
Ebeveyn sağlık okuryazarlığının çocuk sağlığı ile ilişkilerinin incelenmesi
Tez Türü Yüksek Lisans
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
Enstitü Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2023
Öğrenci Adı ve Soyadı Nagihan Merve SÖYLEMEZ
Tez Danışmanı DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL TURAN
Türkçe Özet Sağlık okuryazarlığı bireylerin sağlığını iyi bir şekilde yönetebilmesi için doğru bilgiye erişmesini, anlamasını ve bu bilgileri kullanma becerilerini tespit eden kişisel, bilişsel ve sosyal becerilerini ifade etmektedir. Yetişkin nüfusunun önemli bir alt grubunu oluşturan ebeveynler hem kendi sağlık tutum ve davranışlarından hem de bakım verdikleri çocukların sağlık tutumlarından sorumludurlar. Ebeveynlere sağlık okuryazarlığının kazandırılması ya da iyileştirilmesi çocuklara nitelikli bir sağlık bakımı sunulması ve sağlık eşitsizliklerini ortadan kaldırılması için önemlidir. Sağlık sisteminde önemli bir grubu oluşturan hemşireler nitelikli sağlık hizmetinin sunulması ve sağlık okuryazarlığı seviyesinin yeterli düzeylere ulaşmasında önemli role sahiptir. Bu araştırma ebeveyn sağlık okuryazarlığı düzeyinin, çocuk sağlığı ile ilişkisini belirlemeye yönelik tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırmanın evreni 6-12 yaş arası en az bir çocuğa sahip ebeveynler, örneklem ise evrenin özelliğini taşıyan Kırşehir il merkezinde ikamet etmekte olan ebeveynlerden oluşmaktadır. Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve Çocuk Sağlık Çıktısı soruları ile veriler toplanmıştır. Araştırmada AMOS, SPSS 25 ve MS Excel programları ile tanımlayıcı istatistikler, Doğrulayıcı Faktör Analizi, korelasyon analizleri ve varyans analizleri yapılmıştır. Ebeveyn sağlık okuryazarlık boyut ortalamaları aile üye sayısı, gelir durumu, eğitim durumu, ebeveyn yaşı, sahip olunan çocuk sayısı ve ebeveynin mesleğine göre farklılık gösterdiği sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak çocuk sağlık çıktıları ile ebeveyn sağlık okuryazarlığı boyutları arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığı seviyesini artırmada hemşire hasta ilişkisi fırsatı doğru stratejiler ve planlamalar yapılarak değerlendirilmelidir. Ebeveyn sağlık okuryazarlığı ve çocuk sağlığına ilişkin çalışmaların sayısı arttırılması ve çalışmalarda çocuk sağlık çıktılarının sağlıklı bir şekilde değerlendirebilmek adına bir standart oluşturulması önerilmektedir.
İlgilizce Özet Health literacy refers to the personal, cognitive, and social skills that enable individuals to access, understand, and use accurate health information for effective health management. Parents, who constitute a significant subset of the adult population, are responsible for both their own health attitudes and behaviours as well as those of the children in their care. Enhancing or improving health literacy among parents is crucial for providing quality healthcare to children and eliminating health disparities. Nurses, who play a vital role in the healthcare system, are instrumental in providing quality healthcare services and elevating health literacy levels. This research is a descriptive and cross-sectional study aimed at determining the relationship between parental health literacy levels and child health. The study population consists of parents with at least one child between the ages of 6 and 12, and the sample consists of parents residing in the city center of Kırşehir, representing the population. Data were collected using the Turkish Health Literacy Scale and Child Health Outcome questions. Descriptive statistics, Confirmatory Factor Analysis, correlation analysis, and variance analysis were conducted using AMOS, SPSS 25, and MS Excel. The study found that parental health literacy dimensions varied according to the number of family members, income status, education level, parental age, number of children, and parental occupation. In conclusion, a significant positive relationship was identified between child health outcomes and parental health literacy dimensions. Increasing health literacy levels among parents requires appropriate strategies and planning within the nurse-patient relationship. It is recommended to increase the number of studies on parental health literacy and child health and establish a standard for evaluating child health outcomes in research studies.