Tez Türü |
Yüksek Lisans |
Ülke |
Türkiye |
Kurum/Üniversite |
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi |
Enstitü |
Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
Anabilimdalı |
Hemşirelik Ana Bilim Dalı |
Tez Onay Yılı |
2022 |
Öğrenci Adı ve Soyadı |
Gamze SAATÇİ |
Tez Danışmanı |
PROF. DR. AYLA ÜNSAL |
Türkçe Özet |
Bu araştırmanın amacı, hemşirelikte uzmanlaşmaya yönelik tutum ölçeği geliştirmektir. Metodolojik tipte olan araştırmanın katılımcıları; Türkiye geneli hemşirelik bölümünde öğretim elemanı olan akademisyen hemşireler, Kırşehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde görev yapmakta olan klinisyen hemşireler ve Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi'nde hemşirelik lisans ve lisansüstü programda eğitim gören öğrencilerdir.Veri toplama, iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada, örneklem grubundan 20 kişi ile bireysel derinlemesine görüşmeler yapılmış ve bu görüşmeler doğrultusunda madde havuzu oluşturulmuştur. İkinci aşamada ise; ölçek geliştirme için geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır.Oluşturulan 55 maddelik madde havuzu uzman görüşlerine sunulmuş ve yapılan analizler sonucunda beş madde taslak ölçekten çıkarılarak 50 madde ile örneklem grubunda veriler toplanmaya başlanmıştır. Araştırmaya toplamda 634 kişi katılmıştır. Katılımcıların %25.6'sı akademisyen, %33.9'u klinisyen ve %40.5'i öğrenci hemşirelerden oluşmaktadır. Hemşirelikte Uzmanlaşmaya Yönelik Tutum Ölçeği'nin açıklayıcı faktör analizleri öncesinde Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı 0.97 ve Barlett testi sonucu =6311.598, p<0.001 olarak bulunmuştur. Yapılan faktör analizi sonrasında; toplam varyansın %69.9'unu açıklayan, öz değeri 12.5 olan tek faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda tek faktörlü ölçeğin faktör yüklerinin 0.59 - 0.91 arasında olduğu saptanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarında, ölçeğin uyum indeksleri /SD 2.28, GFI 0.90, CFI 0.97, NFI 0.95, NNFI 0.97, AGFI 0.87, RMSEA 0.064 olarak saptanmış olup ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.69 ile 0.95 arasında bulunmuştur. Birleşim geçerliği için yapılan analizlerde ölçeğin CR değeri 0.98, AVE değeri ise 0.73 olarak hesaplanmıştır. %27 alt - %27 üst grup karşılaştırmaları için yapılan analizlerde; %27 alt grup puan ortalaması 48.92±19.41, %27 üst grup puan ortalaması 87.84±1.91 ve iki grup arasında t değeri -26.08 (p< 0.001) olarak bulunmuştur. Ölçekte yer alan tüm sorular düz puanlanmakta, tersten puanlanan soru bulunmamaktadır. Ölçekten alınabilecek puan 18 – 90 arasında olup ölçek toplam puan ortalaması 74.37±16.66'dır. Ölçekten alınan puan arttıkça hemşirelik mesleğine yönelik tutum da artmaktadır. Ölçeğin toplam cronbach alfa katsayısı 0.97'dir. Madde-toplam puan analizinde ise ölçek maddelerinin, ölçek toplam puanıyla olan korelasyon katsayıları 0.55 - 0.89 arasında dağılım göstermektedir (p< 0.001). Test tekrar testi için yapılan analizler sonucunda; birinci ölçüm puan ortalaması 79.33±8.51, ikinci ölçüm puan ortalaması ise 79.90±8.61 olarak bulunmuştur. Birinci ve ikinci uygulama ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (t: 0.834, p>0.05). İki ölçümün ölçek puanları arasındaki korelasyon analizinde istatistiksel olarak anlamlı, çok güçlü, pozitif yönde bir ilişki vardır (r=0.906, p<0.001). Dört hafta ara ile yapılan iki uygulamanın ölçek toplam puanları arasında sınıf içi korelasyon katsayısı mükemmel düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (ICC: 0.95, p<0.001). İki yarım test güvenirliği katsayısını elde etmek için yapılan analizler sonucunda; veri tabanının birinci yarısının cronbach alfa katsayısı 0.95, ikinci yarısının cronbach alfa katsayısı 0.95 ve Guttman katsayısı 0.96 olarak bulunmuştur. İki yarım arasındaki korelasyon, çok güçlü pozitif yöndedir (r:0.93). Ölçekte tepki yanlılığı olmadığı belirlenmiştir (Hotelling T²=350.961, p<0.001).Sonuç olarak Hemşirelikte Uzmanlaşmaya Yönelik Tutum Ölçeği, hemşirelerin uzmanlaşmaya ilişkin tutumlarını ölçmek için geçerli ve güvenilir bir araçtır. |
İlgilizce Özet |
The aim of this research is to develop an attitude scale towards specialization in nursing. Participants of the methodological type of research; Academic nurses who are teaching staff in the nursing department throughout Turkey, clinician nurses working at Kırşehir Training and Research Hospital, and students studying in the undergraduate and graduate programs of nursing at Kırşehir Ahi Evran University.Data collection was carried out in two stages. In the first stage, individual in-depth interviews were conducted with 20 people from the sample group and an item pool was created in line with these interviews. In the second stage; Validity and reliability analyzes were performed for scale development.The created 55-item item pool was presented to expert opinions, and as a result of the analyzes, five items were removed from the draft scale and data were started to be collected in the sample group with 50 items. A total of 634 people participated in the research. 25.6% of the participants are academicians, 33.9% are clinicians and 40.5% are student nurses. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient before the explanatory factor analysis of the Attitudes towards Specialization in Nursing Scale was found to be 0.97, and the result of the Barlett test =6311.598, p<0.001. After factor analysis, a single factor structure with an eigenvalue of 12.5 emerged, which explained 69.9% of the total variance. As a result of explanatory factor analysis, factor loads of the single factor scale were found to be between 0.590 and 0.915. In the results of confirmatory factor analysis, the fit indices of the scale were determined as /SD 2.287, GFI 0.90, CFI 0.97, NFI 0.95, NNFI 0.97, AGFI 0.87, RMSEA 0.064, and factor loads of the scale items were found to be between 0.69 and 0.95. The CR value of the scale was calculated as 0.98 and the AVE value as 0.73 in the analyzes for the convergent validity. In the analyzes made for 27% lower - 27% upper group comparisons; The mean score of the subgroup of 27% was 48.92±19.41, the mean score of the upper group of 27% was 87.84±1.91 and the t value between the two groups was -26.08 (p<0.001). All questions in the scale are scored straight, there are no reverse scored questions. The score that can be obtained from the scale is between 18 and 90, and the mean total score of the scale is 74.37±16.66. As the score obtained from the scale increases, the attitude towards the nursing profession also increases. The total Cronbach's alpha coefficient of the scale is 0.97. In the item-total score analysis, the correlation coefficients of the scale items with the scale total score ranged between 0.556 and 0.899 (p< 0.001). As a result of the analyzes made for the test-retest; the mean score of the first measurement was found to be 79.33±8.51 and the mean score of the second measurement was found to be 79.90±8.61. There was no statistically significant difference between the first and second application scale mean scores (t: 0.834, p>0.05). In the correlation analysis between the scale scores of the two measurements, there is a statistically significant, very strong, positive relationship (r=0.906, p<0.001). The intraclass correlation coefficient between the scale total scores of the two applications performed with a four-week interval was found to be excellent and statistically significant (ICC: 0.951, p<0.001). As a result of the analyzes made to obtain the two-half test reliability coefficient; The cronbach alpha coefficient of the first half of the database was 0.95, the cronbach's alpha coefficient of the second half was 0.95 and the Guttman coefficient was 0.96. The correlation between the two halves is very strongly positive (r:0.93). It was determined that there was no response bias in the scale (Hotelling T²=350.961, p<0.001).As a result, the Attitude Scale towards Nursing Specialization is a valid and reliable tool to measure nurses' attitudes towards specialization. |