| Tez Türü | Doktora |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi |
| Enstitü | Fen Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2025 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Ebru ŞİRİN |
| Tez Danışmanı | PROF. DR. YAŞAR ERTÜRK ; DOÇ. DR. BERK ANBAROĞLU |
| Türkçe Özet | Bu çalışmada, Kırşehir ilinde ceviz (Juglans regia L.) yetiştiriciliği için uygun alanların belirlenmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı analiz yöntemleri kullanılmıştır. Bu kapsamda, iklimsel faktörler (Yıllık toplam yağış miktarı, Minimum sıcaklık, 5°C altındaki gün sayısı, Bahar nispi nemi ve Yaz nispi nemi), topografik özellikler (Eğim, Bakı), toprak verileri (Organik madde, pH, Kil Silt, Kum), yerleşim yerleri, ulaşım ağı ve su kaynakları olmak üzere 14 farklı kriter değerlendirmiştir. Yerleşim yerleri ve ulaşım ağları faktörleri dışlama faktörü olarak değerlendirilmiştir. İklim verileri, Kırşehir Meteoroloji İl Müdürlüğü'nden sağlanmış ve mekânsal dağılımları ArcGIS Pro 3.2 yazılımında IDW (Ters Mesafe Ağırlıklı Enterpolasyon) yöntemi ile enterpole edilmiştir. Topografya verileri (eğim ve bakı) ise USGS Earth Explorer platformundan elde edilmiştir. Yerleşim yerleri, yollar ve su kaynakları gibi coğrafi veriler, açık kaynaklı veri sağlayıcısı olan OpenStreetMap (OSM) üzerinden temin edilmiştir. Araziye ait toprak özellikleri ise Uluslararası Toprak Referans ve Bilgi Merkezi (ISRIC) tarafından geliştirilen ve 250 m çözünürlükte mekânsal veri sağlayan SoilGrids 2.0 veri seti kullanılarak elde edilmiştir. Tüm bu veri katmanları, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yöntemi ile ağırlıklandırılmış ve Ağırlıklı Bindirme Analizi (Weighted Overlay Analysis) ile uygunluk haritası oluşturulmuştur. Bu çalışma, ceviz yetiştiriciliği için uygun alanların belirlenmesine katkı sağlarken, CBS tabanlı karar destek sistemlerinin tarımsal planlama ve sürdürülebilirlik açısından önemini vurgulamaktadır. Çalışma sonucunda; Kırşehir il yüzölçümünün %3,31'inin (21.741,11 ha) ceviz yetiştiriciliği için çok uygun, %8,63'lük (56. 789,07 ha) kısmının orta uygun ve % 26,90'lık (177.149,76 ha) kısmının ise az uygun olduğu belirlenmiştir. |
| İlgilizce Özet | In this study, Geographic Information System (GIS)-based analytical methods were employed to identify suitable areas for walnut (Juglans regia L.) cultivation in Kırşehir Province. Within this scope, a total of 14 different criteria were evaluated, including climatic factors (annual total precipitation, minimum temperature, number of days below 5°C, spring relative humidity, and summer relative humidity), topographic features (slope and aspect), soil properties (organic matter, pH, clay, silt, and sand), settlements, transportation networks, and water resources. Settlements and transportation networks were considered exclusionary factors. Climatic data were obtained from the Kırşehir Provincial Directorate of Meteorology and spatially interpolated using the Inverse Distance Weighted (IDW) method in ArcGIS Pro 3.2 software. Topographic data (slope and aspect) were acquired from the USGS Earth Explorer platform. Geographic data such as settlements, roads, and water bodies were obtained from the open-source provider OpenStreetMap (OSM). Soil properties of the area were derived from the SoilGrids 2.0 dataset, developed by the International Soil Reference and Information Centre (ISRIC), which provides spatial data at a 250 m resolution. All data layers were weighted using the Analytical Hierarchy Process (AHP) method and combined through Weighted Overlay Analysis to generate a land suitability map. This study contributes to identifying suitable areas for walnut cultivation and highlights the importance of GIS-based decision support systems in agricultural planning and sustainability. As a result, it has been determined that 3.31% (21.741,11 ha) of the total area of Kırşehir Province is highly suitable for walnut cultivation. As a result of the study, it was determined that 3.31% (21.741,11 ha) of the total area of Kırşehir province is highly suitable for walnut cultivation, 8.63% (56.789,07 ha) is moderately suitable, and 26.90% (177.149,76 ha) is marginally suitable. |
