| Proje Ekibi |
Dr. Öğr. Üyesi Memduh KÖSE
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye Projedeki Rolü: Araştırmacı |
| Proje Türü | (Ulusal) Yükseköğretim Kurumları Tarafından Destekli Bilimsel Araştırma Projesi |
| Proje No | - |
| Proje Konusu | İçerdiği önemli fonksiyonel bileşikler sayesinde sağlık açısından oldukça önemli bir gıda olan balığı yine bünyesinde barındırdığı bu bileşikler çabuk bozulan bir yapıya dönüştürmektedir. Bundan dolayı balığın hasadından itibaren son tüketiciye gelene kadar kalite parametrelerinin korunması, balıketinde meydana gelen mikrobiyolojik, fiziksel, kimyasal ve duyusal değişimlerin belirlenmesi sağlık açısından arzu edilen olanıdır. Ancak çoğu zaman bahsi geçen analizlerin yapılması zaman, teçhizat, personel ya da eksik sarf malzeme kaynaklarından dolayı mümkün olmamaktadır. Gelişen teknoloji ile günümüzde telefon kameralarından dahi (örneğin Google lens) bir nesnenin ne olduğu, bir bitkinin türü, bir ilacın prospektüsü ya da bir hastalığın olası tanısı hakkında belirli bir doğruluk oranı ile fikir sahibi olunabilmektedir. Ayrıca Arduino gibi açık kaynak kodlu mikroplatformlar ile oldukça düşük maliyetli koku sensörleri kullanılarak ortamdaki koku değişimleri işlenebilmektedir. Söz konusu proje öncesi düşük maliyetli elektronik burun ile ilgili yaptığımız ve etki faktörü yüksek bir gıda bilimi dergisinde yayımlanan çalışmamız balık kalitesinin hızlı belirlenmesi noktasında önemli sonuçlar elde etmiştir. Buna bağlı olarak sensörler ile görüntü işlemenin birleştirilmesinin balık kalitesinin tespitinde daha yüksek doğruluk oranı sağlayabileceği de aşikârdır. Bu çalışmada 3d yazıcı ile iskeleti oluşturulacak olan balık kalite belirleme kutusu (BKBK) ile içerisine konan balığın tazelik seviyesini yüzdelik olarak kullanıcıya verecektir. BKBK çalışırken Arduino ile haberleşen düşük maliyetli koku, nem ve sıcaklık sensörlerini, partikül belirleme ve kızılötesi sensörlerini kullanacaktır. Görüntü işleme için gerekli olan veriler ise Çipura, Levrek ve Alabalık gibi 3 önemli ticari türün tazelikten bayatlığa olan geçişlerinde her balık türü için günlük 1000 adet görüntü alarak kayıt altına alınacaktır. Balıkların o günkü görüntüleri ile o gün yapılan mikrobiyolojik, kimyasal ve duyusal analizleri derin öğrenme programları ile işlenerek veri seti elde edilecektir. Daha sonra elde edilen veriler ile bozulmaya başlamış bir balıktaki kalite düzeyi koku, göz, solungaçlar ve etindeki değişimleri analiz ederek belirlenebilecektir. Geliştirilecek olan yapay zekâya bağlı kalite belirleme kutusu bozulma riski ile karşılaşılması durumunda kullanıcıya uyarı gönderecektir. Böylelikle henüz bozulmamış bir gıdanın israfa dönüşmeden kullanılabilmesine ya da işlenebilmesine olanak tanınacaktır. Ayrıca elde edilen görüntülerin işlenerek ve Android/IOS ortamında kodlanarak kullanıcılara sunulması ile projede BKBK dışında ikincil bir ürün elde edilecektir. Söz konusu ikincil ürün ile her hangi bir cep telefonu ile balıklara ait tür tayinleri ile tazelik seviyesinin yüzdelik tahmini de hızla yapılabilecektir. Yani tüketici bir balık markete gittiğinde uygulamayı kullanarak cep telefonu kamerası ile balık kalitesi hakkında fikir sahibi olabilecektir. Çalışmanın balık gibi hızlı bozulan bir gıdada yapılması ileride farklı gıdaların da raf ömürlerinin belirlenmesinde sensörlerin ve görüntü işleme teknolojisinin kullanılmasına ilham oluşturacaktır. |
| Proje Durumu | Tamamlandı |
| Başlangıç Tarihi | 07-04-2023 |
| Bitiş Tarihi | 07-10-2024 |
