img
"Orta Anadolu'da (Kırşehir Müzesi Envanterinde Bulunan) 1.Bin, Ortaçağ, Roma ve Bizans Dönemlerine Ait Taşlı ve Taşsız Yüzüklerin Arkeokuyumculuk ve Jeoarkeolojik Değerlendirilmesi
Proje Ekibi
Dr. Öğr. Üyesi İlkay KAYDU AKBUDAK Dr. Öğr. Üyesi İlkay KAYDU AKBUDAK
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye
Projedeki Rolü: Yürütücü
Proje Türü Yükseköğretim Kurumları Tarafından Destekli Bilimsel Araştırma Projesi
Proje No MMF.E2.17.012
Proje Konusu İnsanlık tarihinde en yaygın takılardan olan yüzükler zenginlik, asalet, güç ve bağlılık gibi duyguları temsil eden objeler olarak kullanılmışlardır. Varlıkları tarih öncesi çağlara dayanan yüzüğün ilk örnekleri Tunç Çağı'nda görülür. Mısır'da Eski Krallık Çağı'nda (M.Ö.2686-2181) parmak halkaları şeklinde gelişen yüzük imalatı Orta Krallık Çağı'nda (M.Ö. 2055-1650) formsal bir gelişim göstermiştir (Troalen ve diğ., 2009). Anadolu'da ise en erken yüzük imalatı Hititler'e (M.Ö. 1600-1200) kadar gitmektedir. Hititler tarafından özellikle mühür yüzükleri kullanılmıştır (Taylor ve Diana, 1978). Başlangıçta kaba halkalar olarak yapılan yüzükler zaman içerisinde değerli madenlerden üretilen ve değerli taşlarla süslenen birer statü sembolüne dönüşmüştür. Yüzük bir mücevher olarak kullanımının yanında mühür (Sparavigna, 2011), tılsım gibi amaçlarla da kullanılmış, efsanelere konu olmuştur. Kırşehir müzesinde envantere kayıtlı 125 adet yüzük (Kırşehir:62, Aksaray:62, Yozgat:1) yer almaktadır. Kayıtlarda dönemi bilinmeyen 2 adet kaşlı, 1 adet taşlı; 1. Bin (Demir Çağı) dönemine ait 14 adet kaşlı; Ortaçağa ait 25 adet kaşlı, 5 adet taşlı, 3 adet kaşsız; Roma dönemine ait 13 adet kaşlı; Bizans dönemine ait 50 adet kaşlı, 3 adet taşlı, 9 adet kaşsız eser bulunmaktadır. Eserlerin büyük bir kısmı bronz alaşımdan üretilmiş olup, Bizans döneminde 2 eser gümüşten, Ortaçağdaki 2 eser bakırdan, Roma dönemine ait 1 eser camdan yapılmıştır. Kaşlı eserlerde geometrik, bitki ve hayvan motifleri kullanılmıştır. Taşlı eserlerde ise kuvars grubu süs taşlarından olan kırmızımsı turuncumsu akikler ve yeşil renkli krizopraslar(?) kullanılmıştır. Anahtar kelimeler: Yüzük, bronz, akik, jeoarkeoloji, arkeokuyumculuk
Proje Durumu Tamamlandı
Başlangıç Tarihi 11-04-2017
Bitiş Tarihi 06-06-2017
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları

Paylaş